Jak założyć spółdzielnię socjalną?

Ustawa z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych reguluje zasady tworzenia oraz prowadzenia działalności przez spółdzielnie socjalne. Jest to forma podmiotowości prawnej łączącej cechy przedsiębiorstwa oraz organizacji pozarządowej. Spółdzielnie socjalne, prowadząc równolegle działalność gospodarczą oraz reintegrację społeczną i zawodową, stały się jednym z kluczowych podmiotów ekonomii społecznej oraz istotnym instrumentem polityki społecznej w zakresie aktywnej integracji i zwiększania spójności społecznej.

W okresie 10 lat funkcjonowania ustawy zidentyfikowano potrzebę ponownego uregulowania przepisów dotyczących instrumentów wsparcia na założenie i przystąpienie do spółdzielni socjalnych osób w charakterze członków, czy też pracowników nie będących członkami spółdzielni. Ww. wsparcie udzielane jest obecnie w szczególności osobom niepełnosprawnym z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz osobom bezrobotnym z Funduszu Pracy.

Projekt nowelizacji ustawy jest na etapie prac sejmowych. Najważniejsze zmiany to:

• Ułatwienia w zakładaniu spółdzielni socjalnej.

Projekt przewiduje warunkowe zmniejszenie liczby założycieli z 5 do 3 osób z obowiązkiem uzupełnienia składu członkowskiego spółdzielni do 5 osób w terminie 12 miesięcy.

Projekt przewiduje również zmianę limitów zatrudnieniowych w przypadku, gdy spółdzielnię socjalną zakładają osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz w przypadku gdy spółdzielnia prowadzi działalność w zakresie usług społecznych użyteczności publicznej wymienionych w projekcie.

• Wzmocnienie roli pracowników spółdzielni socjalnych niebędących jej członkami, m. in. poprzez objęcie ich procesem reintegracji społecznej i zawodowej oraz włączeniem w procesy decyzyjne i konsultacyjne w spółdzielni socjalnej – refundacja składek na ubezpieczenia oraz części kosztów pracodawcy dla pracowników spółdzielni będących jednocześnie osobami zagrożonymi wykluczeniem społecznym.

• Rozszerzenie katalogu osób, które mogą zakładać i przystąpić do spółdzielni socjalnej w charakterze członka lub osoby świadczącej pracę na rzecz spółdzielni socjalnej o:

- poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu lub niewykonujących innej pracy zarobkowej opiekunów osób niepełnosprawnych.

• Ułatwienie funkcjonowania spółdzielni socjalnej – nowe instrumenty wsparcia z Funduszu Pracy oraz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (rozszerzenie).

Przewidziano:

a.            wprowadzenie nowego instrumentu wsparcia w formie możliwości przyznania środków z Funduszu Pracy na utworzenie stanowiska pracy lub finansowanie kosztów wynagrodzenia dla osób skierowanych przez PUP do pracy w spółdzielni socjalnej

(instrumenty przewidziane dla skierowanych osób bezrobotnych, poszukujących pracy przed 30. i po 50 roku życia niepozostających w zatrudnieniu oraz poszukujących pracy opiekunów osób niepełnosprawnych niepozostających w zatrudnieniu oraz niewykonujących innej pracy zarobkowej.

b.            rozszerzenie form wsparcia z PFRON w formie możliwości przyznania środków na podjęcie działalności gospodarczej w ramach spółdzielni socjalnej, a także na utworzenie stanowiska pracy w spółdzielni socjalnej dla skierowanych przez PUP osób niepełnosprawnych do pracy w spółdzielni socjalnej oraz umożliwienie ubiegania się o środki na finansowanie kosztów wynagrodzenia dla osób skierowanych przez PUP do pracy w spółdzielni socjalnej – analogicznie jak z Funduszu Pracy.

Informacje na temat tego jak założyć spółdzielnie socjalną można znaleźć w ogólnodostępnych poradnikach opracowywanych przez III sektor. Np.:

• http://poradnik.ngo.pl/x/315756
• https://spoldzielniasocjalnawpraktyce.pl/jak-zalozyc-spoldzielnie-socjalna-prezentacja/