Sprawozdanie z wykonywania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych

W dniach 4-5 września 2018 r. polska delegacja rządowa przedstawiła w Genewie, przed Komitetem do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych,I sprawozdanie Polski z wykonywania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.

Delegacji przewodniczył Krzysztof Michałkiewicz, Sekretarz Stanu w MRPiPS, Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych. Delegacja złożona była z przedstawicieli Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Ministerstwa Edukacji Narodowej, Ministerstwa Infrastruktury, Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Zdrowia oraz Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i Krajowego Biura Wyborczego.

Spotkanie rządowej delegacji polskiej z Komitetem przebiegło w atmosferze otwartego dialogu. Ocena wykonywania Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, opierająca się na sprawozdaniu i informacjach przekazanych przez delegację w trakcie spotkania, zostanie publicznie przedstawiona przez Komitet 24 września br.

Tzw. uwagi końcowe będą miały charakter zaleceń, a informacja o sposobie ich wykorzystania w toku kreowania i realizowania polityki krajowej na rzecz osób niepełnosprawnych zostanie przedstawiona w kolejnym sprawozdaniu Polski z wykonywania konwencji.

W wypowiedziach członków Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych powtarzała się wysoka ocena realizowanej przez polski rząd polityki na rzecz osób niepełnosprawnych. Podkreślali oni, że nastąpił znaczny postęp w zakresie realizacji praw osób niepełnosprawnych. Zwrócili uwagę na rządowy program Dostępność Plus.

Członkowie komitetu zadali pytania dotyczące wielu obszarów polityki i prawa, podkreślając, że na działania w tych obszarach należy zwrócić szczególną uwagę, zważywszy wymóg zapewnienia zgodności polityki i prawa krajowego z postanowieniami konwencji. Delegacja polska udzieliła odpowiednich wyjaśnień, dotyczących stanu prawnego i sposobu wdrażania obowiązujących rozwiązań.

Oczekiwane przez Komitet jest przyjęcie Strategii na rzecz osób niepełnosprawnych, którabędzie uwzględniała postanowienia Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych.Wiceminister Michałkiewicz poinformował o prowadzonych pracach nad Strategią na rzecz osób niepełnosprawnych na lata 2018-2030, która ustanowi całościowe ramy polityki krajowej na rzecz osób niepełnosprawnych oraz systemem wsparcia osób niepełnosprawnych, który – zgodnie z mapą drogową budowy systemu wsparcia osób niepełnosprawnych i ich rodzin - obejmować będzie solidarnościowy fundusz wsparcia, pakiet społecznej odpowiedzialności oraz program "Dostępność+".

Wiceminister Michałkiewicz podkreślił, że w kreowaniu nowych rozwiązań uczestniczą osoby niepełnosprawne – Rząd realizuje rozwiązania legislacyjne i programowe na ich rzecz z uwzględnieniem głosu samych osób niepełnosprawnych, po szerokich konsultacjach z ich środowiskiem.

Wśród podniesionych przez komitet zagadnień znalazły się kwestie systemów orzecznictwa o niepełnosprawności, stosowanej terminologii, rozwiązań prawnych w zakresie zwalczania dyskryminacji, sytuacji kobiet niepełnosprawnych, opieki zdrowotnej i dostępu do rehabilitacji leczniczej, udzielania świadczeń medycznych bez zgody osoby zainteresowanej, instytucji ubezwłasnowolnienia, korzystania ze zdolności do czynności prawnych, ułatwień w dostępie do wymiaru sprawiedliwości (dostosowania proceduralne, dostęp do budynków, dokumentów), deinstytucjonalizacji, rozwoju usług asystenckich, poziomu zatrudnienia osób niepełnosprawnych, dostępu do świadczeń rekompensujących dodatkowe koszty wynikające z niepełnosprawności, edukacji włączającej, zapewnienia nauczania w szkołach i stosowania w urzędach języka migowego, dostępu do informacji publicznej w formatach dostosowanych, zapewniania dostosowań przez nadawców programów telewizyjnych, dostosowywania przestrzeni publicznej, budynków, usług, produktów, transportu publicznego, przeprowadzania egzaminów na prawo jazdy, ratyfikacji i wdrożenia Traktatu z Marrakeszu, dostępności numeru alarmowego 112, uwzględniania w obowiązujących procedurach ewakuacyjnych szczególnych potrzeb osób niepełnosprawnych, udziału w życiu publicznym, w tym wykonywania praw wyborczych, a także możliwości związania się przez Polskę protokołem skargowym do konwencji i wycofania oświadczenia interpretacyjnego i zastrzeżeń do konwencji, złożonych w momencie jej ratyfikowania.

Członkowie delegacji w miarę ograniczonych możliwości czasowych starali się udzielić odpowiedzi na wszystkie pytania członków Komitetu.

Przewodniczący delegacji w swoim wystąpieniu wskazał, że prowadzone są prace nad nowymi rozwiązaniami, zwłaszcza w zakresie orzekania o niepełnosprawności, zatrudnienia wspomaganego, edukacji, asystencji osobistej, opieki wytchnieniowej dla opiekunów osób niepełnosprawnych, dostępności przestrzeni publicznej i usług.Przedstawił przyjęte w ostatnich latach rozwiązania, zapewniające osobom niepełnosprawnym wsparcie w różnych obszarach życia, jak też skalę nakładów finansowych na realizację polityki na rzecz osób niepełnosprawnych.

Przedstawił najważniejsze działania w takich obszarach jak dostępność, opieka zdrowotna, rehabilitacja, edukacja, zatrudnienie, ochrona socjalna, dostęp do wymiaru sprawiedliwości, polityka mieszkaniowa. Zwrócił też uwagę, że potrzeby i oczekiwania osób niepełnosprawnych i środki ich zaspokojenia ewoluują. Ewolucja potrzeb osób niepełnosprawnych jest nieprzerwana, a rząd polski na te zmiany reaguje, przyjmując coraz to nowe rozwiązania. Pan Minister wskazał też, że w ostatnich latach dokonał się ogromny postęp, jeżeli chodzi o realizację praw osób niepełnosprawnych. Podkreślił, że pozytywne zmiany w polityce na rzecz osób niepełnosprawnych w Polsce - działaniach legislacyjnych, programowych i projektowych - są wynikiem zdecydowanego podejścia rządu polskiego do kwestii wdrażania praw osób niepełnosprawnych.

Linki:

Strona Komitetu do spraw Praw Osób Niepełnosprawnych: https://www.ohchr.org/EN/HRBodies/CRPD/Pages/CRPDIndex.aspx

Transmisja sesji komitetu – spotkania z delegacją polską

4 września: http://webtv.un.org/search/consideration-of-poland-409th-meeting-20th-session-committee-on-rights-of-persons-with-disabilities/5830667352001/?term=&lan=english&page=4

5 września: http://webtv.un.org/search/consideration-of-poland-contd-410th-meeting-20th-session-committee-on-rights-of-persons-with-disabilities/5830996091001/?term=&lan=english&page=4