Nowe rozwiązania dla opiekunów osób niepełnosprawnych

Ujednolicenie zasad przyznawania świadczeń pielęgnacyjnych, opłacanie składek za osoby pobierające świadczenia, zróżnicowana wysokość wsparcia oraz okresowa weryfikacja przyznawanej pomocy – m.in. takie rozwiązania przewiduje projekt zmian we wsparciu opiekunów osób niepełnosprawnych przygotowany przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej rozpoczyna konsultacje projektu zmian dotyczącego wsparcia finansowego ze środków z budżetu państwa kierowanego do opiekunów osób niepełnosprawnych. Projekt zakłada ujednolicenie zasad przyznawania świadczeń opiekuńczych.

Na wartość wsparcia dla opiekunów osób szczególnie wymagających opieki składają się świadczenie pielęgnacyjne, a także opłacanie składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne. Projekt zakłada ujednolicenie zasad i kryteriów przyznawania świadczenia. Wprowadza standaryzację zakresu potrzebnej opieki i dostosowanej do niej wysokości świadczeń.

Ministerstwo proponuje wprowadzenie jednego rodzaju świadczenia (świadczenia pielęgnacyjnego) dlawszystkich opiekunów zajmujących się niepełnosprawnym członkiem rodziny, bez względu na wiek powstania niepełnosprawności osoby nad którą sprawowana jest opieka.

Świadczenie przyznawane będzie zarówno w przypadku rezygnacji przez opiekuna z pracy w związku ze sprawowaniem opieki jak i w przypadku niepodejmowania przez niego zatrudnienia. Zniknie także kryterium dochodowego.

Projekt wprowadza ocenę zakresu potrzebnej opieki dla osoby niepełnosprawnej w oparciu o pięciostopniową skalę. Ocena dokonywana będzie przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Na podstawie informacji z Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Departamentu Orzecznictwa Lekarskiego ZUS opierających się na doświadczeniach ze stosowania skali Barthel, szacuje się, że ok. 60% osób legitymujących się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami, otrzyma pozytywną ocenę co do konieczności sprawowania opieki.

W odniesieniu do osoby opiekuna wprowadza wymóg cyklicznie przeprowadzanego wywiadu w celu potwierdzenia faktu sprawowania opieki. Wywiad przeprowadzany będzie na etapie przyznawania świadczenia oraz co 6 miesięcy aktualizowany.

Wysokość wsparcia będzie zróżnicowana. Kwota najniższego wsparcia (za uzyskanie pierwszego stopnia) wynosić będzie 846,42 zł (z tego 620 zł wysokość świadczenia pielęgnacyjnego i 226,42 wysokość składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne). Najwyższa kwota wsparcia (za piąty stopień) odnosić się będzie do poziomu najniższego wynagrodzenia i wynosić będzie w 2017 r. ok. 2000 zł (w tym wysokość świadczenia pielęgnacyjnego 1465 zł). Między kwotą najniższą a najwyższą będą trzy pośrednie poziomy wysokości świadczenia.

Proces dochodzenia do maksymalnej wysokości wsparcia (w tym wysokości świadczenia) odpowiadającej wysokości minimalnego wynagrodzenia zostanie rozłożony na okres czterech lat - od 2014 r. do 2017 r. Maksymalna wysokość wsparcia w poszczególnych latach miałaby wynosić ok.:

1) w roku 2014 – 1229 zł (w tym 900 zł wysokość świadczenia),

2) w roku 2015 – 1560 zł (w tym 1150 zł wysokość świadczenia),

3) w roku 2016 – 1775 ( w tym 1300 zł wysokość świadczenia),

4) od roku 2017 – 2000 zł (w tym 1465 zł wysokość świadczenia).

Wprowadzona zostanie okresowa weryfikacja oceny i wysokości wsparcia. Opinia w sprawie konieczności sprawowania opieki wydawana będzie, co do zasady, na czas określony. W wyjątkowych przypadkach (ze względu na stan zdrowia) bezterminowo. Świadczenia pielęgnacyjne przyznawane będą nie dłużej niż na czas ważności powyższej opinii.

Za osoby pobierające świadczenie tak jak obecnie opłacane będą składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i zdrowotne od kwoty otrzymywanego świadczenia;

Zachowane zostaną prawa nabyte.Osobom dotychczas otrzymującym świadczenie pielęgnacyjne i specjalny zasiłek opiekuńczy zachowuje się te uprawnienia do czasu trwania ważności decyzji (w niektórych przypadkach świadczenie pielęgnacyjne jest przyznane bezterminowo) w dotychczasowej wysokości, z możliwością weryfikacji tego prawa i uzyskania korzystniejszych warunków w przypadku spełniania nowych zasad.

Projekt ustawy wraz z uzasadnieniem