Informacja w sprawie wdrożenia przepisów UE dotyczących urlopu rodzicielskiego

(1) Porozumienie ramowe dotyczące urlopu rodzicielskiego zostało zawarte przez europejskich partnerów społecznych 18 czerwca 2009 r.

(2)  Dyrektywa Rady 2010/18/UE w sprawie wdrożenia zmienionego porozumienia ramowego dotyczącego urlopu rodzicielskiego zawartego przez BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP i ETUC oraz uchylająca dyrektywę 96/34/WE została przyjęta 8 marca 2010 r. Dyrektywa 96/34/WE wdrażała poprzednie porozumienie ramowe europejskich partnerów społecznych w tym obszarze z dnia 14 grudnia 1995 r.

(3) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przedstawiło krajowym partnerom społecznym trzy warianty wdrożenia do Kodeksu pracy zmienionego porozumienia w sprawie urlopu rodzicielskiego.

Pierwszy wariant zakładał wydzielenie w ramach obowiązującego już wymiaru urlopu wychowawczego (36 miesięcy) po jednym miesiącu dla każdego z rodziców lub opiekunów dziecka i ustanowienie tych miesięcy nieprzenoszalnymi.

Drugi wariant przewidywał, że obecny wymiar urlopu wychowawczego mieści w sobie jeden nieprzenoszalny miesiąc dla jednego z rodziców lub opiekunów dziecka. Należałoby zatem dodać do obecnego wymiaru urlopu jeden nieprzenoszalny miesiąc dla drugiego rodzica lub opiekuna dziecka. Łączny wymiar urlopu wychowawczego wynosiłby zatem 37 miesięcy.

Trzeci wariant zakładał dokonanie oceny już obowiązujących rozwiązań prawnych w zakresie uprawnień rodzicielskich pod kątem spełnienia przez nie wymagań wprowadzonych zmienionym porozumieniem w sprawie urlopu rodzicielskiego. W przypadku uznania, że wymiary takich uprawnień są wyższe niż standardy unijne i jednocześnie z nadwyżki mógłby korzystać wyłącznie jeden z rodziców lub opiekunów dziecka – nie byłoby konieczności dokonywania zmian w przepisach o urlopie wychowawczym.

(4) Podkreślenia wymaga, że obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu pracy regulujące urlop wychowawczy (stanowiące implementację dotychczasowych przepisów UE dotyczących urlopu rodzicielskiego) przewidują prawo do urlopu wychowawczego w wymiarze do trzech lat, z zapewnieniem pełnej przenoszalności tego urlopu pomiędzy rodzicami (opiekunami dziecka) oraz prawem do jednoczesnego korzystania z tego urlopu przez oboje rodziców (opiekunów) dziecka przez okres 3 miesięcy.

(5) W celu umożliwienia przeprowadzenia szerokich konsultacji z partnerami społecznymi skorzystano z możliwości przedłużenia o jeden rok, a więc do 8 marca 2013 r., okresu na wdrożenie do polskiego ustawodawstwa pracy zmienionego porozumienia w sprawie urlopu rodzicielskiego. Dotychczas nie doszło do porozumienia krajowych partnerów społecznych w kwestii wyboru wariantu wdrożenia tego porozumienia, w związku z tym ustalono, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przedstawi projekt ustawy uwzględniający jeden z wariantów.

(6) Projekt nowelizacji Kodeksu pracy wdrażający postanowienia zmienionego porozumienia w sprawie urlopu rodzicielskiego nie został jeszcze skierowany do uzgodnień międzyresortowych oraz opinii partnerów społecznych.