Zmiany w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów

Uproszczenie procedur administracyjnych i skuteczniejsze odzyskiwanie od dłużników alimentacyjnych należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego - takie zmiany zakłada podpisana przez Prezydenta RP nowelizacja ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ustawy o świadczeniach rodzinnych. 

Zmiany dotyczą wypłacanych ze środków budżetu państwa świadczeń z funduszu alimentacyjnego, o które mogą się starać osoby, które nie mogą wyegzekwować zasądzonych na dzieci alimentów. Świadczenia te uzależnione są od kryterium dochodowego, które obecnie wynosi 725 zł netto na osobę w rodzinie.

Świadczenia te wypłaca ze środków budżetu państwa gmina, ale dłużnik zobowiązany jest je zwrócić.

Najważniejsza zmiana dotyczy sposobu odzyskiwania od dłużników alimentacyjnych należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego. Obecnie są one odzyskiwane w praktyce dwutorowo: przede wszystkim przez naczelników urzędów skarbowych (w trybie egzekucji administracyjnej) i przez komorników sądowych (w ramach egzekucji sądowej alimentów). Teraz należności budżetu państwa będą egzekwowane w drodze egzekucji sądowej.

Skuteczność egzekucji sądowej opisanych należności budżetu państwa, jest zdecydowanie wyższa – w wielu przypadkach, kwoty odzyskiwane przez komornika sądowego przewyższają kilkakrotnie kwoty odzyskane w drodze kosztownej i czasochłonnej egzekucji administracyjnej.

Zmieniono także sposób podziału na gminy środków z odzyskanych od dłużników alimentacyjnych należności budżetu państwa. Dotychczas - w przypadku odzyskania należności - 20 proc. tej kwoty stanowiło dochód własny gminy właściwej dla dłużnika, kolejne 20 proc. - dochód własny gminy właściwej dla wierzyciela, a pozostałe 60 proc. tej kwoty i odsetki - dochód budżetu państwa. Nowelizacja stanowi, że całe 40 proc. trafiać ma do jednej gminy - wierzyciela, bo to ona ponosi rzeczywiste koszty związane z wypłatą świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

W nowelizacji są również zmiany dotyczące m.in. ustalania sytuacji dłużnika oraz obliczania dochodu na potrzeby ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, jak i ustawy o świadczeniach rodzinnych, czyli ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego i świadczeń rodzinnych.

Nowe regulacje dotyczyć będą rodzin, które w wyniku śmierci rodzica, który płacił alimenty, alimentów tych już nie otrzymują. Do dochodu takich rodzin ubiegających się o świadczenia rodzinne i świadczenia z funduszu alimentacyjnego, nie będą już wliczane kwoty alimentów otrzymanych od tego rodzica przed jego śmiercią.

Ustawa wejdzie w życie po 14 dniach od ogłoszenia, z wyjątkiem dwóch artykułów (dotyczących m.in. ustalania prawa do świadczeń), które wchodzą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia.