Posiedzenie Rady UE ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Spraw Konsumenckich

Krzysztof Michałkiewicz, Minister Pracy i Polityki Społecznej, wziął udział 10 marca 2006 r w posiedzeniu Rady UE ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Spraw Konsumenckich. Głównym punktem posiedzenia Rady była debata na temat "Kluczowych informacji" w związku z przygotowaniem Wiosennej Rady Europejskiej. Dyskusja Ministrów koncentrowała się na pytaniach przygotowanych przez Prezydencję Austriacką, które dotyczyły opóźnień przy wprowadzaniu w życie Strategii Lizbońskiej w zakresie polityki zatrudnienia, roli partnerów społecznych w realizacji celów Strategii Lizbońskiej oraz oceny postępu Strategii Lizbońskiej z punktu widzenia ochrony socjalnej i integracji społecznej.

 

Na posiedzeniu Rady Minister Michałkiewicz zabrał również głos w punkcie 8 porządku obrad posiedzenia Rady: Sprawozdanie w sprawie funkcjonowania ustaleń przejściowych określonych w Traktacie Akcesyjnym z 2003 r. (okres od 1 maja 2004 r. do 30 kwietnia 2006 r.).

 

Minister Michałkiewicz  podkreślił, że Polska z zadowoleniem przyjmuje obecny tekst „Kluczowych informacji”. Wskazał jednakże, iż w marcowych Konkluzjach Rady Europejskiej, przygotowanych m.in. na podstawie tego dokumentu, powinny znaleźć się odniesienia do korzyści wynikających ze stworzenia rzeczywistego wspólnego rynku, w tym przede wszystkim w dziedzinie swobody świadczenia usług oraz z pełnego wykorzystania zasobów ludzkich dostępnych w ramach Wspólnoty.

 

Minister zauważył, że realizacja Strategii Lizbońskiej jest opóźniona w obszarze rynku pracy, o czym świadczy nieosiągnięcie w 2005 r. zakładanych wskaźników zatrudnienia. Podkreślił jednocześnie, że przyjęte w ramach odnowionej Strategii Lizbońskiej Krajowe Programy Reform mogą w znaczącym stopniu przyczynić się do nadrobienia opóźnień, podobnie jak opracowywanie i coroczne wdrażanie Krajowych Planów Działań na rzecz Zatrudnienia. Plany te powinny stanowić konkretyzację kierunków działań przyjętych w KPR. Na ich realizację muszą być zabezpieczone odpowiednie środki finansowe, także z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej.

 

Minister wskazał, że należy jednocześnie kłaść nacisk na wzrost gospodarczy i konkurencyjność oraz tworzyć nowe miejsca pracy. Podkreślił, że warunkiem koniecznym dla zmniejszenia opóźnień jest także zniesienie ograniczeń, w szczególności dotyczących swobodnego świadczenia usług i swobodnego przepływu pracowników. Istnienie tych ograniczeń nie sprzyja wzrostowi gospodarczemu, ani zwiększeniu zatrudnienia.

 

Minister poparł wzmocnienie zaangażowania partnerów społecznych  w proces lizboński i budowanie systemu wsparcia wspólnej odpowiedzialności partnerów społecznych za realizację założeń Strategii Lizbońskiej i Europejskiej Strategii Zatrudnienia. Wskazał, że system oparty na instytucjach UE, również w aspekcie finansowym, powinien wspierać wspólne działania partnerów społecznych (organizacji pracodawców i związków zawodowych) w tym zakresie.

 

Poinformował, że Polska włączyła partnerów społecznych w proces przygotowania Krajowego Programu Reform już na etapie wyznaczania celów i priorytetów,  wykorzystując w tym celu media, konsultacje internetowe, a także ogólnopolską konferencję. Funkcjonuje Polskie Forum Strategii Lizbońskiej jako przedsięwzięcie publiczno-prywatne, którego głównym celem jest powszechne informowanie o przebiegu i realizacji procesu lizbońskiego.

 

Ocenił jako słuszną decyzję Rady Europejskiej z marca 2005 o większej koncentracji Strategii Lizbońskiej na wzroście i zatrudnieniu jest słuszna. Za priorytetowe cele w tym zakresie Polska uważa zapewnienie dostępu do zdobywania nowych umiejętności, wykształcenia, czy adekwatnych do potrzeb rynku kwalifikacji oraz usuwanie barier w dostępie do miejsc pracy.

 

Minister poparł propozycje Komisji odnośnie uproszczenia otwartej metody koordynacji (OMK) w zakresie integracji społecznej i ochrony socjalnej. Podkreślił, że respektując zasadę subsydiarności, pozwalają one na wzajemne uczenie się państw oraz wspomagają je w reformowaniu ich modeli socjalnych, redukując jednocześnie obciążenia administracyjne związane z raportowaniem. Wskazał także, że nowe ramy otwartej metody koordynacji zapewnią właściwe miejsce społecznego wymiaru Strategii Lizbońskiej.

 

Istnieje generalna zgoda państw co do konieczności powiązania polityki wzrostu zatrudnienia i wzrostu gospodarczego z bezpieczeństwem pracy i integracją społeczną. Większość państw podkreśliło znaczenie:

„Kluczowe informacje” zostały przyjęte na posiedzeniu Rady.

 

Minister Michałkiewicz podziękował Komisji za sprawozdanie dostarczające rzetelnych argumentów na rzecz dostępu do zatrudnienia dla obywateli nowych państw członkowskich. Podkreślił, że sprawozdanie pokazało, iż obawy przed zalewem rynków pracy państw UE-15 przez pracowników z nowych państw członkowskich nie znalazły potwierdzenia w rzeczywistości.

Wskazał, że napływ pracowników migrujących, zatrudnianych na zasadzie równego traktowania z pracownikami miejscowymi jest w sposób naturalny limitowany zapotrzebowaniem rynku pracy państwa przyjmującego, a pracownicy migrujący zatrudnieni legalnie nie wypierają z rynku pracy pracowników miejscowych – pełnią raczej rolę uzupełniającą.

Ponadto podkreślił, że utrzymywanie ograniczeń dostępu do rynku pracy sprzyja zjawisku zatrudnienia nielegalnego oraz generuje sztuczne korzystanie z formuły świadczenia usług i zakładania przedsiębiorstw.

Minister Michałkiewicz wskazał na doświadczenia Wielkiej Brytanii, Irlandii, Szwecji, które pozwoliły Komisji na rzeczową ocenę skutków otwarcia rynku pracy. Wyraził także uznanie dla tych krajów za ich o decyzje sprzed 2 lat.

Wyraził nadzieję, że sprawozdanie Komisji pozwoli państwom członkowskim na podjęcie właściwych decyzji odnośnie otwarcia rynków pracy. Z uznaniem przyjął decyzję Hiszpanii i Portugalii oraz zapowiedzi Finlandii i innych państw o rozważeniu otwarcia ich rynków pracy z dniem 1 maja 2006 r.

Wskazał, że swobodny przepływ pracowników jest ważny nie tylko ze względu na interes gospodarczy UE i możliwości realizacji wspólnie przez nas przyjętej Europejskiej Strategii na rzecz Wzrostu i Zatrudnienia, ale też ze względu na  polityczny sens historycznego rozszerzenia UE w 2004 roku i przekonanie, że dopiero zniesienie ograniczeń w zakresie dostępu do rynku pracy zapewni obywatelom nowych państw członkowskich pełnię praw wynikających z obywatelstwa UE i poczucie równego traktowania obywateli 25 krajów. Przypomniał, że podpisując deklarację ministrów pracy państw Grupy Wyszehradzkiej w dniu 27 stycznia 2006 r. Polska opowiedziała się wyraźnie za zniesieniem barier administracyjnych, utrudniających przepływ pracowników.  

 

Na zakończenie Minister wskazał, że tematem tym powinna się zająć Rada ds. Ogólnych i Stosunków Zewnętrznych oraz Rada Europejska.

W czasie posiedzenia Hiszpania i Portugalia zapowiedziały, że od 1 maja 2006 r. otworzą swoje rynki pracy dla pracowników z nowych państw członkowskich. Z wypowiedzi Finlandii podczas posiedzenia Rady wynikało, że istnieją duże szanse na otwarcie fińskiego rynku pracy. Francuzi, Belgowie i Duńczycy zapowiedzieli stopniową liberalizację swoich rynków pracy. Wydaje się, że kraje te mogą odejść od stosowania rozwiązań przejściowych wcześniej niż po upływie kolejnych 3 lat. W ciągu najbliższych tygodni należy spodziewać się decyzji kolejnych państw członkowskich ws. dalszego korzystania z rozwiązań przejściowych.

Komisarz ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej i Równych Szans Vladimir Ŝpidla wskazał, że na całym świecie obserwujemy zmiany w handlu, mające wpływ na różne sektory. Aby UE mogła zrealizować swoją strategię zatrudnienia musi uwzględnić te zmiany. Ci, którzy korzystają z procesów globalizacyjnych powinni wspomóc tych, którzy na nich tracą. Fundusz Globalizacyjny ma wspomóc te osoby, które na skutek procesów globalizacyjnych i zmian w handlu światowym tracą pracę. Zapisy w sprawie Funduszu Globalizacyjnego muszą być konkretne i pozwalające na indywidualne podejście do każdego przypadku. Powinien być on czasowo ograniczony i dotyczyć przede wszystkim wsparcia przy przekwalifikowaniu osób, które straciły pracę i mobilności. W kształtowanie Funduszu będą włączone Rada i Parlament Europejski. Po pierwszym roku działalności zostanie dokonana ocena jego funkcjonowania.

 

Minister Krzysztof Michałkiewicz przeprowadził rozmowę z Minister Spraw Socjalnych i Zdrowia Finlandii, Panią Tuulą Haatainem oraz Minister Pracy Finlandii, Panią Tarją Filatov, podczas której podziękował za zaproszenie do złożenia wizyty w Finlandii przed rozpoczęciem Prezydencji Fińskiej w UE oraz za stanowisko rządu fińskiego zapowiadające otwarcie rynku pracy dla obywateli nowych krajów  UE w tym PL.