Wyjaśnienie w związku z artykułem "Za dziecko 30 tys. zł"

W związku z artykułem Anny Gabińskiej „Za dziecko 30 tys. zł”, który ukazał się w Gazecie Wrocławskiej 1 grudnia 2010 r., informujemy:

1) Rządowy projekt ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, którego założenia zostały opracowane przez resort pracy i polityki społecznej, dotyczy kompleksowych rozwiązań w zakresie profilaktyki i pracy z rodziną oraz organizacji systemu opieki nad dzieckiem pozbawionym opieki rodziców biologicznych.

2) Regulacje dotyczące procedur adopcyjnych funkcjonują w projekcie ustawy przede wszystkim w kontekście zadań przypisanych ośrodkom adopcyjnym. Ośrodek, co do zasady, jest instytucją wspierającą proces przygotowania do przysposobienia zarówno dziecka, jak i rodziny. Ustawą regulującą główne zasady i warunki adopcji jest Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Jest to akt prawny leżący w kompetencjach resortu sprawiedliwości, podobnie jak kwestie związane z np. korzystaniem z ofert surogatek, czy tzw. adopcje ze wskazaniem.

3) Projekt ustawy, w odniesieniu do obecnych ośrodków adopcyjno-opiekuńczych, nie proponuje ich całkowitej likwidacji, a jedynie ograniczenie zadań do prowadzenia wyłącznie procedur adopcyjnych oraz realizację tego zadania jako zadania z zakresu administracji rządowej zleconego marszałkowi województwa (art. 146 ust. 2 projektu). Obecnie prowadzenie ośrodków adopcyjno-opiekuńczych jest zadaniem własnym powiatu. Marszałek będzie powoływał ośrodki adopcyjne, w którym zatrudnić będzie można tylko osoby spełniające wymagania odnośnie do wykształcenia i doświadczenia zawodowego, co zostało zawarte w art. 150 i 151 projektu.

4) Główne zadania ośrodka adopcyjnego zostały wymienione w art. 148 projektu, przy czym należy zauważyć, że jest to katalog otwarty. Co więcej, o ile obecnie szkolenie kandydatów na rodziny przysposabiające nie jest - w świetle obowiązujących przepisów- obowiązkowe, o tyle projekt ustawy wprowadza taki obowiązek. Nieprawdziwym jest zatem stwierdzenie, że szkolenie to „można będzie zrobić w jakiejkolwiek formie”, ponieważ program szkolenia kandydatów będzie zatwierdzany przez ministra właściwego do spraw rodziny (art. 163 ust. 3 projektu).

5) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej przygotowując projekt ustawy, miało na celu, m.in. takie doprecyzowanie procedury przysposobienia, aby zminimalizować w możliwie największym stopniu ryzyko nadużyć prawa, zwłaszcza w odniesieniu do tzw. adopcji ze wskazaniem. Dlatego w projekcie ustawy znalazły się propozycje przepisów określających współpracę ośrodków adopcyjnych z sądami, zawsze, gdy do sądu wpływa wniosek o przysposobienie. W obecnie obowiązujących przepisach kodeksu postępowania cywilnego, sąd ma obowiązek zasięgnąć opinii ośrodka adopcyjno-opiekuńczego lub innej specjalistycznej placówki. W praktyce sądy korzystają obecnie częściej z usług rodzinnych ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych, nie zwracając się już o opinię do ośrodka adopcyjno-opiekuńczego. Projekt ustawy wprowadza konieczność zasięgnięcia przez sąd opinii ośrodka adopcyjnego o kandydatach do przysposobienia w każdej sytuacji (zatem także w sprawach o tzw. przysposobienie ze wskazaniem osoby przysposabiającej) oraz – jeśli będzie to uzasadnione dobrem dziecka – innej specjalistycznej placówki.

Biuro Prasowe MPiPS