Wyjaśnienie do artykułu "Bezrobotny jak chłop pańszczyźniany"

W związku z artykułem pt. „Bezrobotny jak chłop pańszczyźniany”, opublikowanym w „Gazecie Wyborczej” z 11 marca 2009 r., uprzejmie wyjaśniamy:

 

W artykule krytycznie oceniony został przepis art. 36 ust. 5a zgodnie, z którym pracodawca może zgłosić ofertę pracy tylko do jednego urzędu pracy.

 

Obecnie w prasie pojawiają się informacje, że osoby bezrobotne narzekają, że w urzędach pracy jest dużo mniej ofert pracy. Przez niektórych sytuacja taka jest wiązana z nowelizacją ustawy o promocji zatrudnienia wprowadzoną od 1 lutego 2009 roku. Rynek pracy w 2009 r., gdy weszły w życie zmiany do ustawy o promocji to inny rynek pracy niż rok, a nawet pół roku wcześniej. Pracodawcy nie zgłaszają już tylu ofert pracy jak wcześniej. Dla porównania w styczniu 2008 roku liczba ofert pracy zgłoszonych do urzędów pracy w całym kraju wynosiła 92,1 tys., tymczasem w styczniu 2009 roku wynosiła tylko 67,6 tys. Analogicznie przyrost liczby zarejestrowanych w styczniu 2008 roku wynosił 66, 8 tys. osób a w styczniu 2009 roku 160,6 tys. osób. Wzrost liczby osób rejestrujących się w urzędach pracy i spadek liczby zgłaszanych przez pracodawców ofert jest wyraźnie odczuwany zarówno przez klientów urzędów pracy, którzy narzekają na utrudnienia jak i przez pracowników urzędów pracy, którzy dla zwiększonej liczby klientów mają do dyspozycji mniej ofert pracy.

 

Zgodnie z nowymi rozwiązaniami pracodawca może dokonać zgłoszenia oferty tylko w jednym powiatowym urzędzie pracy i sam może zdecydować o tym, który to będzie to powiatowy urząd pracy. Może wybrać urząd pracy właściwy ze względu na jego siedzibę, miejsce wykonywania pracy czy inny powiatowy urząd pracy na terenie kraju, który w jego opinii zapewni najlepszą realizację zgłaszanej oferty pracy.

 

Intencją tego przepisu było ułatwienie pracodawcom współpracy z urzędami pracy i pozyskiwania odpowiednich kandydatów do pracy. Chodziło także uporządkowanie dotychczasowego postępowania urzędów pracy przy przyjmowaniu ofert pracy. Nowe przepisy mają ułatwić skuteczną pomoc pracodawcy, a nie jego dyscyplinowanie. Dlatego też nie przewidziano żadnych sankcji dla pracodawców, nie stosujących tego przepisu. Obecnie trudno jest przesądzać, czy i jak często przepis ten będzie naruszany i czy można go określić jako tzw. martwy przepis, obowiązuje bowiem zbyt krótko. Nie ma jednak powodu, by pracodawcy działali na swoją niekorzyść i świadomie go łamali. Istnieją także narzędzia, które umożliwiają sprawdzenie jego przestrzegania. Realizacja tego przepisu będzie monitorowana i jeśli okazałoby się to zasadne – przygotowane zostaną propozycje niezbędnych zmian w tym zakresie.

 

Wcześniej pracodawca mógł zgłaszać ofertę do dwóch urzędów pracy i dochodziło do sytuacji, że ta sama oferta pracy była przez pracodawcę zgłaszana do urzędu pracy, jako całkiem nowa oferta więcej niż jeden raz. Następnie każdy z powiatowych urzędów pracy, realizując swoje ustawowe obowiązki wprowadzał tę ofertę do internetowej bazy udostępnianej przez ministra właściwego do spraw pracy. Powodowało to niepotrzebne zamieszanie i opóźniało spełnienie oczekiwań pracodawcy, a także fałszowało rzeczywisty obraz rynku pracy, bowiem ta sama oferta pracy była wykazywana więcej niż jeden raz w statystyce publicznej dotyczącej rynku pracy. Każdy z tych urzędów, działających niezależnie od siebie pod zwierzchnictwem swojego starosty czy prezydenta miasta, starał się najlepiej pomóc pracodawcy i poszukiwał dla niego kandydatów. Do pracodawcy zgłaszały się osoby bezrobotne kierowane niezależnie przez dwa urzędy, a nawet więcej, jeśli pracodawca z pominięciem przepisów zdecydował się złożyć ofertę w wielu urzędach.

 

W efekcie, zanim pracodawca poinformował te urzędy, że jego oferta została już zrealizowana i powinna być wycofana, mogły trafiać do niego kolejne osoby bezrobotne. Pracodawca taki, zamiast zajmować się swoją działalnością, marnotrawił czas na udzielanie wyjaśnień, że nie potrzebuje już pracownika. Natomiast osoby, które do niego trafiały były narażone dodatkowo na niepotrzebny stres i rozczarowanie, gdy okazywało się, że informacja o możliwości pracy jest już nieaktualna.

 

Dlatego też w nowych rozwiązaniach doprecyzowano, że za realizację oferty pracy odpowiada ten powiatowy urząd pracy, do którego zgłosił się pracodawca. Wybrany przez pracodawcę urząd jest bowiem odpowiedzialny za realizację oferty pracy na każdym etapie postępowania z tą ofertą.

 

Każdy powiatowy urząd pracy jest zobowiązany zarówno do upowszechniania ofert pracy poprzez internetową bazę ofert pracy, udostępnianą powiatowym urzędom pracy jak i udostępniania innym urzędom pracy informacji o tym, że nie dysponuje odpowiednimi kandydatami do pracy. Dlatego nie wydaje się by istniały powody czy potrzeba powtarzania przez pracodawcę czy pracowników urzędów pracy takich samych czynności związanych z przyjmowaniem czy upowszechnianiem tej samej oferty.

 

Warto jednocześnie pamiętać, że powiatowe urzędy pracy nie muszą ograniczać się do poszukiwania kandydatów wyłącznie na przyjęte oferty, ale mogą także bez specjalnych problemów czy kosztów zapoznać się z ofertami wprowadzanymi do bazy ofert pracy przez inne urzędy i w ustaleniu z urzędem, który ją tam zamieścił - pomóc w realizacji oczekiwań pracodawcy.

 

Działająca od ubiegłego roku, nowa wersja tej bazy zwana Centralną Bazą Ofert Pracy, tak jak poprzednio działający e-Puls, jest dostępna dla wszystkich zainteresowanych poszukiwaniem pracy na stronie internetowej www.psz.praca.gov.pl , w zakładce „Poszukujący pracy” → „Sprawdź naszą bazę ofert pracy”. Baza działa w systemie ogólnokrajowym, dodatkowo jest połączona on-line z ogólnoeuropejską bazą ofert pracy systemu sieci EURES, zawierającą oferty pracy w krajach UE/EOG. Przeglądając centralną bazę ofert pracy osoba zainteresowana ma możliwość dokonania wyboru spośród ofert z całego kraju, pod względem interesującej branży, poszukiwanego zawodu, miejsca wykonywania pracy, oferowanego rodzaju zatrudnienia, minimalnego wynagrodzenia brutto, czasu pracy. Baza daje również możliwość przeglądania ofert pracy będących w posiadaniu poszczególnych powiatowych urzędów pracy. Przy wykorzystaniu bazy pracodawcy mają możliwość wglądu czy zgłoszona przez nich oferta została już zamieszczona w centralnej bazie ofert pracy. Trzeba podkreślić, iż jest ona zasilana ofertami pracy przez wszystkie urzędy pracy w trybie ciągłym.

 

Warto jednocześnie pamiętać, że nowe rozwiązania nie ograniczają możliwości dostępu do informacji o ofertach pracy. Nadal każdy bezrobotny i poszukujący pracy ma prawo bezpłatnie skorzystać z internetowej bazy ofert pracy udostępnianej w powiatowym urzędzie pracy. Naturalnie nie każdy klient urzędu pracy posiada komputer i dostęp do Internetu, ale każdy ma możliwość w dowolnym urzędzie pracy skorzystać z tych ofert. Przeglądanie bazy ofert pracy jest możliwe w urzędach pracy na udostępnianych specjalnie komputerach z dostępem do Internetu. Urzędy pracy mogą także udostępniać informacje z tej bazy wszystkim zainteresowanym w formie papierowej.

 

Trudno więc zgodzić się ze stwierdzeniem, iż nowe rozwiązania stwarzają utrudnienia osobom bezrobotnym, poszukującym pracy w uzyskaniu dostępu do informacji o ofertach pracy czy pracodawcom w zgłoszeniu oferty pracy. Należy także mieć na względzie, że nowe rozwiązania były w trakcie prac legislacyjnych poddawane konsultacjom społecznych z organizacjami pracodawców i organizacjami pracobiorców i nie powodowały obaw co do ich wprowadzenia.

 

Biuro Prasowe MPiPS