Wyjaśnienie w związku z artykułem Mateusza Rzemka „Za pracę w sobotę firma zapłaci mniej” (Rzeczpospolita 14 czerwca 2013 r.)
14-06-2013
W związku z artykułem Mateusza Rzemka „Za pracę w sobotę firma zapłaci mniej” opublikowanym w Rzeczpospolitej z 14 czerwca 2013 r. ,wyjaśniamy:
Uchwalona w dniu 13 czerwca br. ustawa o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o związkach zawodowych nie zmienia definicji pracy w godzinach nadliczbowych, a także wysokości dodatku do wynagrodzenia za taką pracę.
Pracownik świadczący w swoim dniu roboczym pracę ponad 8 godzin na dobę lub wykonujący pracę ponad wydłużony dobowy wymiar czasu pracy (np. pracujący 13 godzinę w przypadku, gdy zgodnie z rozkładem czasu pracy miał pracować 12 godzin) – ma prawo do dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Nie jest zatem prawdą, że w każdym przypadku pracownik wykonujący pracę przez 13 godzin nie otrzyma, oprócz normalnego wynagrodzenia, dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych.
Nowe regulacje nie dają pracodawcy prawa do samodzielnego podejmowania decyzji o wydłużeniu okresu rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy. Takie wydłużenie okresu rozliczeniowego będzie możliwe jedynie za zgodą zakładowej organizacji związkowej, (w drodze układu zbiorowego pracy albo porozumienia) a u pracodawcy, u którego taka organizacja nie działa – za zgodą przedstawicieli pracowników wybranych w trybie przyjętym u danego pracodawcy (w drodze porozumienia).
Przyjęcie wydłużonego okresu rozliczeniowego czasu pracy nie upoważnia pracodawcy do polecania pracy ponad 8 godzin pracownikom, wobec których przepisy Kodeksu pracy zabraniają wykonywania takiej pracy. Nadal zatem pracownice w ciąży, a także pracownicy zatrudnieni na stanowiskach pracy, na których wystąpują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia – nie będą mogli wykonywać pracy ponad 8 godzin na dobę w systemach równoważnego czasu pracy (przewidujących możliwość wykonywania pracy np. przerz 12 godzin na dobę). Natomiast pracownicy opiekujący się dziećmi w wieku do 4 lat będą mogli wykonywać taką pracę, ale tylko za uprzednią zgodą (tak jak dotychczas). Wszystkie trzy w/w grupy pracowników nadal zachowają prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany w związku ze zmniejszeniem wymiaru czasu pracy.
Układ zbiorowy pracy albo porozumienie dotyczące wydłużenia okresu rozliczeniowego czasu pracy może także zawierać postanowienia dotyczące niestosowania, czy też ograniczenia stosowania wydłużonego okresu rozliczeniowego czasu pracy wobec określonych kategorii pracowników (np. pracownic w ciąży), czy też na określonych stanowiskach pracy lub przy określonych rodzajach prac. Takie postanowienia będą korzystć z ochrony prawnej na podstawie art. 9 Kodeksu pracy.
