Wyjaśnienie w związku z depeszą PAP z dnia 19 października 2017 r. „Kukiz’15 pyta minister Rafalską o finansowanie emerytur pracownikom z Ukrainy”
30-10-2017
W związku z informacją, która ukazała się w depeszy PAP wyjaśniamy: obawy związane z wypłatą przez ZUS polskich emerytur za okresy przepracowane na Ukrainie, są nieuzasadnione, a informacje sugerujące, że Polska w myśl polsko-ukraińskiej Umowy o zabezpieczeniu społecznym z dnia 18 maja 2012 r., będzie finansować emerytury minimalne w wysokości 1000 zł. pracownikom pochodzącym z Ukrainy, nie są prawdziwe.
Polskie emerytury mogą być przyznane i wypłacane przez ZUS wyłącznie za okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce, tj. za okresy, za które do polskiego systemu ubezpieczenia społecznego zostały odprowadzone składki ubezpieczeniowe. Nie jest możliwe wypłacanie z polskiego systemu ubezpieczenia społecznego emerytur za okresy ubezpieczenia (zatrudnienia) przebyte na Ukrainie, czyli okresy za które składki zostały odprowadzone do ukraińskiego systemu ubezpieczenia społecznego.
Za ukraińskie okresy ubezpieczenia zobowiązaną do rozpatrzenia prawa do emerytury i ewentualnego przyznania tego świadczenia jest ukraińska instytucja ubezpieczeniowa. Jest to zgodne z zasadą, że każde państwo wypłaca świadczenia emerytalne za okresy ubezpieczenia przebyte zgodnie z przepisami tego państwa. Dlatego też,osoba, która posiada okresy ubezpieczenia (zatrudnienia) przebyte w dwóch państwach, może uzyskać emeryturę z każdego z tych państw, o ile spełnia warunki wymagane do nabycia świadczenia, zgodnie z przepisami danego państwa (np. warunek ukończenia wieku emerytalnego, posiadania minimalnego stażu ubezpieczeniowego).
Polsko-ukraińska Umowa nie reguluje kwestii minimalnych emerytur. Umowa nie reguluje także kwestii podwyższania wypłacanych emerytur do kwot emerytur minimalnych obowiązujących w danym państwie. Dlatego też w tym zakresie, do obywateli Ukrainy, mają zastosowanie, zgodnie z zasadą równego traktowania, takie same uregulowania jak do wszystkich innych osób uprawnionych do polskich emerytur w myśl polskich przepisów wewnętrznych (niezależnie od ich obywatelstwa).
Oznacza to, że w celu uzyskania podwyższenia do kwoty polskiej minimalnej emerytury (nie uzyskania kwoty polskiej minimalnej emerytury) należy spełnić określone ustawą warunki, przy czym nawet po ich spełnieniu, w przypadku emerytur przyznanych z zastosowaniem postanowień umów międzynarodowych, podwyższenia dokonuje się w taki sposób aby suma emerytury polskiej i świadczenia zagranicznego nie była niższa od kwoty polskiej emerytury minimalnej.
Kwota podwyższenia jest więc zależna od wysokości przyznanej emerytury polskiej oraz wysokości emerytury zagranicznej, jednakże nigdy nie osiągnie ona wysokość 1000 zł. Dodatkowo każdy wzrost emerytury polskiej lub zagranicznej skutkuje zmniejszeniem kwoty podwyższenia. Najprościej rzecz ujmując nie jest możliwe, by za ukraińskie okresy zatrudnienia była wypłacana polska emerytura minimalna w wysokości 1000 zł.
Warto zauważyć, że uregulowania dotyczące podwyższenia do minimalnej emerytury są dość powszechnym rozwiązaniem, które funkcjonuje także na poziomie Unii Europejskiej (art. 58 rozporządzenia nr 883/2004).
