Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej / Wsparcie dla rodzin z dziećmi / Opieka nad dzieckiem w wieku do lat trzech / Resortowy Pogram MALUCH plus / Rok 2017 / Pytania i odpowiedzi

Wielkość czcionki A A A

Pytania i odpowiedzi

Strona główna Wsparcie dla rodzin z dziećmi Opieka nad dzieckiem w wieku do lat trzech Resortowy Pogram MALUCH plus Rok 2017 Pytania i odpowiedzi


1	Ogólne zasady	01-12-2016
2	Moduł 1 - dla gmin	01-12-2016
3	Moduł 2 - dla gmin i podmiotów niegminnych	01-12-2016
4	Moduł 3 - dla uczelni i podmiotów współpracujących z uczelniami	02-12-2016
5	Moduł 4 - osoby fizyczne, organizacje pozarządowe, spółki	02-12-2016
6	Pytania szczegółowe	25-11-2016

Ogólne zasady

„MALUCH plus” 2017 to program wspierający rozwój instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 – żłobków, klubów dziecięcych i dziennych opiekunów, w ramach którego można otrzymać dofinansowanie nawet do 80 proc. kosztów projektu.

Jakie środki finansowe przeznaczono na konkurs?

Łącznie do rozdysponowania jest 151 mln zł.

Kto może ubiegać się o dofinansowanie?

Program skierowany jest do gmin, osób fizycznych, osób prawnych (w tym uczelni) i jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, w zależności od modułu:

moduł 1 – dla gmin;

moduł 2 – dla gmin, które utworzyły miejsca z udziałem programu „MALUCH” oraz dla podmiotów niegminnych;

moduł 3 – dla uczelni i podmiotów współpracujących z uczelniami;

moduł 4 – dla podmiotów niegminnych.

Jak ubiegać się o dofinansowanie?

Wypełnij odpowiedni formularz oferty.
Złóż formularz oferty w formie papierowej lub w formie elektronicznej za pośrednictwem platformy ePUAP z odpowiednim dopiskiem „Oferta na konkurs MALUCH plus 2017– moduł 1 – nazwa_gminy_której_ dotyczy_oferta” do właściwego - ze względu na położenie gminy, na terenie której prowadzona jest lub będzie instytucja opieki - urzędu wojewódzkiego (zasady składania ofert opisane są w pkt. 8 Programu).
Pamiętaj, że formularz oferty musi spełniać wymagania formalne, m.in. musi być złożony w terminie, wypełniony prawidłowo i kompletnie. Do oferty należy dołączyć wymagane przez właściwy urząd wojewódzki załączniki (lista wymaganych dokumentów opisanych w pkt. 8.2. Programu może być uzupełniona przez właściwy urząd wojewódzki - sprawdź na stronie internetowej urzędu wojewódzkiego).

Terminy składania ofert:

moduł 1 – do dnia 16 grudnia 2016 r.;

moduł 2 – do dnia 9 grudnia 2016 r.;

moduł 3 – do dnia 9 grudnia 2016 r.;

moduł 4 – do dnia 9 grudnia 2016 r.

Zobacz ogłoszenie o konkursie

Zobacz program "Maluch plus"

Moduł 1 - dla gmin

Na co można otrzymać dotację?	utworzenie w 2017 r. nowych miejsc opieki zapewnienie funkcjonowania utworzonych miejsc
Do kiedy można składać wnioski?	16 grudnia 2016 r.
Na jakie środki finansowe można liczyć?	do 20 000 zł na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym do 5 000 zł na 1 nowo tworzone miejsce u dziennego opiekuna do 400 zł miesięcznie na 1 funkcjonujące miejsce utworzone w 2017 r.
W jakim okresie można ponosić koszty/wydatki?	od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r.
Rodzaje kosztów/wydatków możliwych do poniesienia:	tworzenie miejsc - pkt. 7.2.5. Programu funkcjonowanie miejsc – pkt 7.2.7. Programu
Jakie obowiązki leżą po stronie Beneficjenta Programu?	prowadzenie wyodrębnionej ewidencji kosztów (wydatków) w sposób przejrzysty, tak aby była możliwa identyfikacja poszczególnych operacji związanych z umową wniesienie zabezpieczenia na żądanie wojewody
Okres trwałości w przypadku dotacji na tworzenie miejsc	zapewnienie funkcjonowania miejsc przez 5 lat przynajmniej 75% miejsc wskazanych w umowie jest wykorzystywanych („obsadzonych”)
Kiedy nastąpi rozstrzygnięcie konkursu?	na stronie resortu rodziny do 30 stycznia 2017 r. podział dotacji na gminy z uwzględnieniem liczby miejsc

Moduł 2 - dla gmin i podmiotów niegminnych

Na co można otrzymać dotację?	utrzymanie miejsc opieki utworzonych przez gminy z udziałem programu „MALUCH” utrzymanie miejsc opieki utworzonych przez podmioty niegminne, pod warunkiem pomniejszenia opłaty ponoszonej przez rodziców o kwotę przyznanej dotacji
Do kiedy można składać wnioski?	9 grudnia 2016 r.
Na jakie środki finansowe można liczyć?	dla gmin: nie więcej niż 400 zł miesięcznie na 1 miejsce opieki tworzone z udziałem programu „MALUCH”, dla podmiotów niegminnych: nie więcej niż 400 zł miesięcznie na 1 dziecko objęte opieką, pod warunkiem pomniejszenie o przyznaną kwotę dotacji opłaty ponoszonej przez rodziców za 1 dziecko
W jakim okresie można ponosić koszty/wydatki?	od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r.
Rodzaje kosztów/wydatków możliwych do poniesienia:	funkcjonowanie miejsc – pkt 7.2.7. Programu
Jakie obowiązki leżą po stronie Beneficjenta Programu?	prowadzenie wyodrębnionej ewidencji kosztów (wydatków) w sposób przejrzysty, tak aby była możliwa identyfikacja poszczególnych operacji związanych z umową w przypadku gmin – wniesienie zabezpieczenia na żądanie wojewody w przypadku podmiotów niegminnych wniesienie w ciągu 15 dni roboczych od daty podpisania umowy w sprawie przekazania dotacji, zabezpieczenia należytego wykonania umowy jako zabezpieczenia roszczenia budżetu państwa z tytułu niewykonania (niepełnego wykonania) zadania w jednej z form (lub w formach) wskazanych przez wojewodę – w formie weksla, weksla in blanco, hipoteki, zastawu lub gwarancji bankowej na kwotę nie mniejszą niż wysokość przyznanego dofinansowania dla podmiotów niegminnych: poinformowanie rodziców o fakcie zakwalifikowania się do Programu, o kwocie przyznanej dotacji na jedno dziecko w ujęciu miesięcznym oraz o okresie dofinansowania w terminie 7 dni kalendarzowych od ogłoszenia wyników konkursu przez wojewodę, przed podpisaniem umowy przedstawienie oświadczenia rodziców (indywidualnymi lub zbiorczymi) potwierdzających spełnienie ww. obowiązku po zakończeniu Programu (przy rozliczeniu dotacji) udokumentowanie faktycznego obniżenia opłat rodziców poprzez okazanie oświadczeń rodziców (indywidualnymi lub zbiorczymi) zawierającymi informację o łącznej kwocie, o jaką obniżono opłatę (suma z poszczególnych miesięcy) oraz liczbie miesięcy, których dotyczyło to zmniejszenie
Okres trwałości w przypadku dotacji na tworzenie miejsc	nd.
Okres trwałości w przypadku dotacji na funkcjonowanie miejsc	nd.
Kiedy nastąpi rozstrzygnięcie konkursu?	na stronie resortu rodziny do 30 stycznia 2017 r. podział dotacji zbiorczo dla województw Wojewodowie w ciągu 4 dni kalendarzowych od ogłoszenie podziału przez Ministra ogłoszą na poszczególnych beneficjentów z uwzględnieniem liczby miejsc oraz okresu realizacji zadania

Moduł 3 - dla uczelni i podmiotów współpracujących z uczelniami

Na co można otrzymać dotację?	utworzenie w 2017 r. nowych miejsc opieki dla dzieci studentów, doktorantów oraz osób zatrudnionych przez uczelnię lub wykonujących zadania na rzecz uczelni zapewnienie funkcjonowania utworzonych miejsc, pod warunkiem pomniejszenia opłaty ponoszonej przez rodziców o kwotę przyznanej dotacji
Do kiedy można składać wnioski?	9 grudnia 2016 r.
Na jakie środki finansowe można liczyć?	do 10 000 zł na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym do 5 000 zł na 1 nowo tworzone miejsce u dziennego opiekuna do 400 zł miesięcznie na 1 funkcjonujące miejsce utworzone w 2017 r. pod warunkiem pomniejszenie o przyznaną kwotę dotacji opłaty ponoszonej przez rodziców za 1 dziecko
W jakim okresie można ponosić koszty/wydatki?	od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r.
Rodzaje kosztów/wydatków możliwych do poniesienia:	tworzenie miejsc - pkt. 7.2.6. Programu funkcjonowanie miejsc – pkt 7.2.7. Programu
Jakie obowiązki leżą po stronie Beneficjenta Programu?	wniesienie w ciągu 15 dni roboczych od daty podpisania umowy w sprawie przekazania dotacji, zabezpieczenia należytego wykonania umowy jako zabezpieczenia roszczenia budżetu państwa z tytułu niewykonania (niepełnego wykonania) zadania w jednej z form (lub w formach) wskazanych przez wojewodę – w formie weksla, weksla in blanco, hipoteki, zastawu lub gwarancji bankowej na kwotę nie mniejszą niż wysokość przyznanego dofinansowania w przypadku otrzymania dofinansowania do funkcjonowania na 1 dziecko: poinformowanie rodziców o fakcie zakwalifikowania się do Programu, o kwocie przyznanej dotacji na jedno dziecko w ujęciu miesięcznym oraz o okresie dofinansowania w terminie 7 dni kalendarzowych od ogłoszenia wyników konkursu przez wojewodę, przed podpisaniem umowy przedstawienie oświadczenia rodziców (indywidualnymi lub zbiorczymi) potwierdzających spełnienie ww. obowiązku po zakończeniu Programu (przy rozliczeniu dotacji) udokumentowanie faktycznego obniżenia opłat rodziców poprzez okazanie oświadczeń rodziców (indywidualnymi lub zbiorczymi) zawierającymi informację o łącznej kwocie, o jaką obniżono opłatę (suma z poszczególnych miesięcy) oraz liczbie miesięcy, których dotyczyło to zmniejszenie
Okres trwałości w przypadku dotacji na tworzenie miejsc	zapewnienie funkcjonowania miejsc przez 5 lat przynajmniej 75% miejsc wskazanych w umowie jest wykorzystywanych („obsadzonych”)
Okres trwałości w przypadku dotacji na funkcjonowanie miejsc	nd.
Kiedy nastąpi rozstrzygnięcie konkursu?	na stronie resortu rodziny do 30 stycznia 2017 r. podział dotacji zbiorczo dla województw Wojewodowie w ciągu 4 dni kalendarzowych od ogłoszenie podziału przez Ministra ogłoszą na poszczególnych beneficjentów z uwzględnieniem liczby miejsc oraz okresu realizacji zadania

Moduł 4 - osoby fizyczne, organizacje pozarządowe, spółki

Na co można otrzymać dotację?	utworzenie w 2017 r. nowych miejsc opieki zapewnienie funkcjonowania utworzonych miejsc, pod warunkiem pomniejszenia opłaty ponoszonej przez rodziców o kwotę przyznanej dotacji
Do kiedy można składać wnioski?	9 grudnia 2016 r.
Na jakie środki finansowe można liczyć?	do 10 000 zł na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym do 5 000 zł na 1 nowo tworzone miejsce u dziennego opiekuna do 400 zł miesięcznie na 1 funkcjonujące miejsce utworzone w 2017 r. pod warunkiem pomniejszenie o przyznaną kwotę dotacji opłaty ponoszonej przez rodziców za 1 dziecko
W jakim okresie można ponosić koszty/wydatki?	od 1 stycznia do 31 grudnia 2017 r.
Rodzaje kosztów/wydatków możliwych do poniesienia:	tworzenie miejsc - pkt. 7.2.6. Programu funkcjonowanie miejsc – pkt 7.2.7. Programu
Jakie obowiązki leżą po stronie Beneficjenta Programu?	wniesienie w ciągu 15 dni roboczych od daty podpisania umowy w sprawie przekazania dotacji, zabezpieczenia należytego wykonania umowy jako zabezpieczenia roszczenia budżetu państwa z tytułu niewykonania (niepełnego wykonania) zadania w jednej z form (lub w formach) wskazanych przez wojewodę – w formie weksla, weksla in blanco, hipoteki, zastawu lub gwarancji bankowej na kwotę nie mniejszą niż wysokość przyznanego dofinansowania w przypadku otrzymania dofinansowania do funkcjonowania na 1 dziecko: poinformowanie rodziców o fakcie zakwalifikowania się do Programu, o kwocie przyznanej dotacji na jedno dziecko w ujęciu miesięcznym oraz o okresie dofinansowania w terminie 7 dni kalendarzowych od ogłoszenia wyników konkursu przez wojewodę, przed podpisaniem umowy przedstawienie oświadczenia rodziców (indywidualnymi lub zbiorczymi) potwierdzających spełnienie ww. obowiązku po zakończeniu Programu (przy rozliczeniu dotacji) udokumentowanie faktycznego obniżenia opłat rodziców poprzez okazanie oświadczeń rodziców (indywidualnymi lub zbiorczymi) zawierającymi informację o łącznej kwocie, o jaką obniżono opłatę (suma z poszczególnych miesięcy) oraz liczbie miesięcy, których dotyczyło to zmniejszenie
Okres trwałości w przypadku dotacji na tworzenie miejsc	zapewnienie funkcjonowania miejsc przez 5 lat przynajmniej 75% miejsc wskazanych w umowie jest wykorzystywanych („obsadzonych”)
Okres trwałości w przypadku dotacji na funkcjonowanie miejsc	brak
Kiedy nastąpi rozstrzygnięcie konkursu?	na stronie resortu rodziny do 30 stycznia 2017 r. podział dotacji według gmin Wojewodowie w ciągu 4 dni kalendarzowych od ogłoszenie podziału przez Ministra ogłoszą na poszczególnych beneficjentów z uwzględnieniem liczby miejsc oraz okresu realizacji zadania

Pytania szczegółowe

Gdzie można znaleźć informację o liczbie dzieci w gminie? Jak składać wnioski? Jakie dokumenty należy dołączyć do oferty? Na te oraz inne pytania, najczęściej zadawane przez zainteresowanych uzyskaniem dotacji z programu „Maluch”, odpowiadamy poniżej.

Składanie ofert

1. Jakie dokumenty należy złożyć by ubiegać się o dofinansowanie z programu „MALUCH plus” 2017?

By ubiegać się o dofinansowanie należy złożyć ofertę konkursową na formularzu, których wzory stanowią załączniki do programu:

- moduł 1 – załącznik 1

- moduł 2 (dla gmin) – załącznik 2a

- moduł 2 (dla podmiotów niegminnych) – załącznik 2b

- moduł 3 – załącznik 3

- moduł 4 – załącznik 4

Do ofert składanych w ramach modułu 1, 3 i 4 należy dołączyć dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu, w który będzie prowadzony żłobek, klub dziecięcy lub będzie sprawowana opieka przez dziennego opiekuna.

W przypadku ofert dotyczących uczelni składanych w ramach modułu 2 i 3 przez podmiot współpracujący, do ofert należy dołączyć umowę (porozumienie) współpracy z uczelnią.

Pozostałe załączniki, które należy dołączyć do oferty, znajdują się na stronach internetowych urzędów wojewódzkich.

Szczegółowo zasady składania ofert są opisane w pkt. 8. programu.

2. W ofercie konkursowej dla modułu 1 i 4 trzeba wpisać liczbę dzieci w wieku do lat 3 w gminie wg. GUS (stan na 30.06.2016 r.). Gdzie znajdę takie informacje?

Na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego w dziale Publikacje w obszarze tematycznym Ludność w publikacji Ludność. Stan i struktura ludności w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 30.06.2016 r. w pliku w formacie .zip w tabeli 18.

3. Czy podmiot, który prowadzi żłobek lub klub dziecięcy w dwóch lokalizacjach, ale wskazanych w rejestrze żłobków i klubów dziecięcych jako jedna pozycja, to w ofercie konkursowej (moduł 2) wykazuje każdą lokalizację odrębnie, czy tak jak w rejestrze jako jedną instytucję w jednej pozycji?

W przypadku ofert składanych przez podmioty niegminne (moduł 2 i 4), ofertę należy złożyć dla każdego podmiotu łącznie na wszystkie miejsca opieki we wszystkich instytucjach (żłobkach, klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów) mieszczących się na terenie jednej gminy, z wyodrębnieniem każdej instytucji, wpisanej w osobnej pozycji rejestru żłobków i klubów dziecięcych albo wykazu dziennych opiekunów lub planowanej do wpisu.

4. Czy podmiot niegminny, który wnioskuje o środki z dwóch modułów (moduł 2 i 4) powinien złożyć odrębny wniosek dla każdego modułu?

Tak, do każdego modułu należy wypełnić odrębny wniosek (formularze ofert w ramach modułu 2 i 4 się różnią).

5. W jaki sposób oferty składają podmioty współpracujące z uczelniami (moduł 2 i 3)?

1) Podmiot współpracujący z uczelnią składa, w ramach danego modułu, ofertęłącznie nawszystkie miejsca opieki we wszystkich instytucjach (żłobkach,klubach dziecięcych i u dziennych opiekunów) mieszczących się na terenie jednej gminy, z wyodrębnieniem każdej instytucji, wpisanej w osobnej pozycji rejestru żłobków i klubów dziecięcych albo wykazu dziennych opiekunów lub planowanej do wpisu.

2) Jeśli podmiot współpracuje z więcej niż jedną uczelnią i chciałby ubiegać się o dofinansowanie w ramach modułu 3, to składa tyle ofert z iloma uczelniami współpracuje (np. jeśli współpracuje z dwiema uczelniami, to składa dwie oferty).

3) Jeśli podmiot współpracujący z uczelnią chciałby otrzymać dofinansowanie tylko do funkcjonowania miejsc opieki, to może złożyć ofertę w ramach modułu 2.

4) Podmiot współpracujący z uczelnią może złożyć ofertę i w ramach modułu 2 (na funkcjonowanie miejsc opieki) i w ramach modułu 3 (na utworzenie nowych miejsc i ich funkcjonowanie).

6. Czy składając ofertę w module 3 i 4 należy dołączyć do oferty dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu, w którym będzie prowadzony żłobek, klub dziecięcy lub będzie sprawowana opieka przez dziennego opiekuna?

Tak, w dniu składania oferty należy przedstawić dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu. Należy przy tym mieć na uwadze, że istnieje możliwość podpisania np. umowy najmu lokalu z zastrzeżeniem, że okres najmu niekoniecznie musi rozpocząć się w dniu podpisania powyższej umowy. Ponadto w myśl pkt. 11.1 Programu, na każdym etapie konkursu po złożeniu oferty, w trakcie realizacji zadania oraz w okresie minimalnego okresu funkcjonowania instytucji lub miejsc opieki dofinansowanych z Programu, możliwa jest zmiana nazwy zadania związana ze zmianami nazw ulic, nazw geograficznych i lokalizacji, jak również nazwy własnej instytucji. Zmiana taka wymaga zgody wojewody.

Jeśli beneficjent posiada działkę, na której planuje zbudować nowy obiekt budowlany (w przypadku modułu 3 i 4 jest to koszt niekwalifikowalny) i z programu „MALUCH plus” 2017 pozyskać środki np. na zakup i montaż wyposażenia, to do oferty powinien dołączyć dokument potwierdzający tytuł prawny do nieruchomości.

Dotyczy to również ofert składanych w ramach modułu 1.

7. Czy podmioty niegminne (np. osoby fizyczne), które chcą utworzyć żłobek i pozyskać dofinansowanie z modułu 4 muszą na dzień składania oferty prowadzić działalność gospodarczą?

Nie. Należy jednak pamiętać o tym, że okres kwalifikowalności kosztów rozpoczyna się z dniem 1 stycznia 2017 r. Ponadto, poniesienie kosztu musi być udokumentowane. Dokument księgowy musi być wystawiony na ten podmiot, który będzie podpisywał umowę z wojewodą w sprawie przekazania dotacji. Jeśli dokument księgowy będzie wystawiony na inny podmiot, koszt którego on dotyczy nie będzie kosztem kwalifikowalnym.

8. W ofercie konkursowej w ramach modułu 4 należy wykazać koszty tworzenia miejsc opieki - inwestycyjne i bieżące. Co się składa na te koszty i czym się od siebie różnią?

Koszty inwestycyjne w zakresie tworzenia miejsc opieki to wszystkie te koszty, które są związane z ich powstawaniem - odbudową, rozbudową i nadbudową budynku, a także innymi robotami budowlanymi (z wyłączeniem wykonywania obiektu budowlanego) takimi, jak przebudowa czy remont. Kosztem inwestycyjnym jest również koszt wyposażenia lub wyposażenie i montaż placu zabaw, jeśli przekracza jednorazowo
3,5 tys. zł. Koszty bieżące w zakresie tworzenia miejsc opieki to wszystkie te koszty, które w sposób pośredni przyczyniają się do utworzenia miejsc (np. koszty dostawy mediów w okresie tworzenia miejsc opieki, tj. przed dokonaniem wpisu do rejestru żłobków i klubów dziecięcych lub do wykazu dziennych opiekunów). Koszt bieżący nie może jednorazowo przekraczać 3,5 tys. zł.

Okres trwałości

9. Czy okres trwałości, o którym mowa w pkt. 7.3. dotyczy również modułu 2?

Nie, opisany w pkt. 7.3. okres trwałości dotyczy tylko miejsc opieki utworzonychw ramach modułu 1, 3 i 4.

10. Czy wymóg utrzymania miejsc, o którym mowa w pkt. 7.3. programu dotyczy wszystkich miejsc w ramach danego żłobka, klubu dziecięcego lub u dziennego opiekuna czy tylko tych, które zostały utworzone ze środków programu?

Tylko miejsc utworzonych przy wsparciu programu MALUCH plus” 2017.

Pozostałe pytania

11. W ramach modułu 2, w części skierowanej do gmin mogą się one ubiegać o dofinansowanie na zapewnienie funkcjonowania miejsc opieki, które utworzyły z udziałem programu „MALUCH”. O które edycje programu chodzi?

Dotyczy to wszystkich edycji programu „MALUCH”, czyli od 2011 r. do 2016 r.

12. Czy do kwoty dofinansowania utworzenia 1 miejsca w żłobku lub w klubie dziecięcym, tj. kwoty 10 000 zł na jedno miejsce (moduł 4) wliczane są również koszty funkcjonowania miejsc, tj. do 400 zł na jedno dziecko miesięcznie?

Nie, są to odrębne kwoty. Katalog dla kosztów dotyczących tworzenia miejsc znajduje się w pkt. 7.2.5 oraz 7.2.6 (w zależności od modułu), natomiast dla funkcjonowania w pkt. 7.2.7. Programu.

13. Czy warunkiem otrzymania dotacji jest wniesienie zabezpieczenia należytego wykonania umowy?

Wniesienie zabezpieczenia jest obowiązkowe w przypadku modułu 2 dla podmiotów niegminnych oraz modułu 3 i 4, natomiast w przypadku modułu 1 oraz modułu 2 dla gmin wojewoda może zażądać wniesienia zabezpieczenie. Wniesienie zabezpieczenia powinno nastąpić w ciągu 15 dni roboczych od daty podpisania umowy w sprawie przyznania dotacji zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Zabezpieczenie to powinno być ustanowione co najmniej na kwotę przyznanego dofinansowania. Zwrot dokumentu stanowiącego zabezpieczenie umowy dokonywany jest po rozliczeniu dotacji i zwrocie ewentualnych należności wraz z odsetkami po 5-letnim okresie trwałości. W przypadku gdy w okresie trwałości w instytucji co najmniej 75% miejsc nie będzie wykorzystanych (nie będzie 75% zapisanych dzieci w stosunku do miejsc, na które zostało przyznane dofinansowanie), beneficjent zobowiązany jest do zwrotu wykorzystanych środków finansowych w proporcjonalnej wysokości do liczby niewykorzystanych miejsc za każdy miesiąc niewykorzystania miejsc na poziomie 75% w stosunku do miejsc wskazanych w umowie. Zwrot ten następuje z ww. zabezpieczenia.