Konferencja "Bezpłatne poradnictwo... Konferencja "Bezpłatne poradnictwo... Konferencja "Bezpłatne poradnictwo... Konferencja "Bezpłatne poradnictwo...

Bezpłatne poradnictwo prawne

 - Polska jest jednym z ostatnich krajów Unii Europejskiej, w którym kompleksowy system darmowych porad prawnych dla obywateli jeszcze nie został wdrożony - powiedział minister Władysław Kosiniak-Kamysz, otwierając konferencję "Bezpłatne poradnictwo prawne i obywatelskie w Polsce. Propozycja rozwiązań instytucjonalno-prawnych oraz założeń polityki państwa". - Dlatego ten projekt jest tak ważny.

Projekt systemowy „Opracowanie kompleksowych i trwałych mechanizmów wsparcia dla poradnictwa prawnego i obywatelskiego w Polsce” jest realizowany od grudnia 2011 r. Liderem projektu jest Departament Pożytku Publicznego MPiPS, a partnerami: INPRIS – Instytut Prawa i Społeczeństwa, Związek Biur Porad Obywatelskich, Fundacja Uniwersyteckich Poradni Prawnych oraz Instytut Spraw Publicznych.

Poradnictwo prawne i obywatelskie rozwija się w Polsce w sposób rozproszony od kilkunastu lat przede wszystkim w oparciu o aktywność organizacji pozarządowych i niektórych instytucji publicznych. - Porady są udzielane m.in. w ośrodkach pomocy społecznej - przypomniał minister Kosiniak-Kamysz. - Jest to inny wymiar pomocy, nie ograniczający się do wydawania decyzji, ale wskazujący, jak się odnaleźć w rzeczywistości administracyjnej czy jak właściwie wypełnić wniosek lub formularz.

Opracowano trzy koncepcje działania systemu porad. Pierwsza, stworzona przez ekspertów INPRIS i Fundację Uniwersyteckich Poradni Prawnych, zakłada, że do korzystania z porad uprawnione byłyby osoby spełniające kryterium dochodowe. System powstałby w oparciu o samorząd lokalny na szczeblu powiatu. Nad całością sprawowałaby pieczę Rada Pomocy Prawnej, o silnych i szerokich kompetencjach.

Koncepcja druga, przygotowana przez ekspertów Związku Biur Porad Obywatelskich, zakłada powszechny dostęp do poradnictwa. Odpowiedzialny za ten system, oraz jego monitoring,  byłby Minister Pracy i Polityki Społecznej, w ramach zadań pomocy społecznej. Część z nich mogłaby zostać zlecona organizacji pozarządowej. Ministra wspierałaby Rada Pomocy Prawnej i Obywatelskiej.

Trzecia koncepcja powstała w Instytucie Spraw Publicznych. W jej myśl powszechne i bezpłatne byłyby jedynie usługi podstawowe, zaś dodatkowe, takie jak edukacja prawna i obywatelska, rzecznictwo czy mediacja wymagałyby spełnienia dodatkowych kryteriów. Tu również odpowiedzialnym byłby minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego, powołujący Agencję Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego.

Minister Kosiniak-Kamysz przypomniał również, że działa już strona internetowa „Mapa bezpłatnego poradnictwa prawnego i obywatelskiego”. Jest to serwis internetowy, który skupia informacje o różnego rodzaju instytucjach świadczących nieodpłatnie porady prawne i obywatelskie oraz umożliwia ich wyszukiwanie. Zawiera także poradnik dla osób poszukujących i korzystających z nieodpłatnej pomocy prawnej i obywatelskiej. W poradniku, w sposób jasny i przystępny, zostały przedstawione zasady pomocy, jaka może zostać udzielona osobom nią zainteresowanym przez poszczególne podmioty. Krok po kroku można się dowiedzieć, gdzie i jakiej pomocy można oczekiwać oraz jak należy przygotować się do spotkania z osobą jej udzielającej.

Podczas konferencji został przedstawiony i oceniony model poradnictwa prawnego i obywatelskiego oraz założenia dla polityki państwa, które zostały wypracowane w ramach partnerskiego projektu systemowego pn. „Opracowanie kompleksowych i trwałych mechanizmów wsparcia dla poradnictwa prawnego i obywatelskiego w Polsce”, współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Oceniono również rozwiązania modelowe. Podczas dyskusji panelowej zastanawiano się nad wyzwaniami dla polityki państwa, jakimi są systemowe rozwiązania w zakresie poradnictwa prawnego w Polsce.