Nowelizacja przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców

Minister Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Fedak podpisała 29 stycznia 2008 r. rozporządzenie, zmieniające rozporządzenie  w sprawie wykonywania pracy przez cudzoziemców, bez konieczności uzyskania zezwolenia na pracę. Rozporządzenie zostało opublikowane w Dz.U. nr 17 z 31.01.2008 r. poz. 106 i obowiązuje od 1 lutego 2008 r.

Nowy akt daje możliwość cudzoziemcom pochodzącym  z państw graniczących z Polską - tj. Ukrainy, Białorusi i Federacji Rosyjskiej - wykonywania pracy krótkoterminowej, bez obowiązku uzyskiwania zezwolenia na pracę, w okresie do sześciu miesięcy w ciągu kolejnych dwunastu miesięcy licząc od pierwszego wjazdu do Polski.

 

Dotychczasowy przepis umożliwiał podejmowanie pracy bez obowiązku posiadania zezwolenia na pracę w okresie do trzech miesięcy w ciągu kolejnych sześciu miesięcy. Zarówno w dotychczasowym, jak i w nowym brzmieniu przepisu, łączny okres  wykonywania pracy w Polsce wynosi sześć miesięcy w roku. Różnica polega jedynie na tym, iż nowa regulacja dopuszcza możliwość przepracowania tego okresu w sposób ciągły, natomiast obecnie pomiędzy trzymiesięcznymi okresami pracy musiała nastąpić trzymiesięczna przerwa w zatrudnieniu.

 

Pracodawca zamierzający zatrudnić Ukraińca, Białorusina lub Rosjanina nadal będzie miał obowiązek zarejestrowania oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi w powiatowym urzędzie pracy właściwym dla siedziby lub miejsca zamieszkania wnioskodawcy.

 

Warto przypomnieć, iż procedura rejestracji odbywa się w trakcie jednorazowej, krótkiej wizyty w PUP i jest bezpłatna zarówno dla składającego oświadczenie jak i cudzoziemca.

 

Zarejestrowane oświadczenie stanowi podstawę do uzyskania przez cudzoziemca w polskiej placówce dyplomatyczno konsularnej w kraju jego stałego pobytu wizy pobytowej, uprawniającej do wykonywania pracy. Przepis ma charakter pilotażowy, a jego stosowanie przewidziane jest do 31 grudnia 2009 r.  Ewentualne przedłużenie okresu obowiązywania nastąpi po  dokonaniu analizy skuteczności wprowadzonej regulacji.

 

Obowiązujące  od połowy ubiegłego roku ułatwienia w zatrudnianiu cudzoziemców  z państw graniczących z Polską spotkały się z  pozytywnym oddźwiękiem wśród polskich pracodawców, a także branżowych organizacji samorządowych, zwłaszcza w sektorze rolnym i budownictwie.

 

Wstępne analizy wskazują na zwiększone zainteresowanie zarówno pracodawców, jak i cudzoziemców, legalnym zatrudnieniem - zwłaszcza przy pracach sezonowych, zdominowanych dotychczas przez osoby pracujące nielegalnie, z reguły z Ukrainy i Białorusi, np. w sadownictwie.

 

Zauważalny  systematyczny wzrost  liczby oświadczeń rejestrowanych dla  cudzoziemców zainteresowanych podjęciem pracy w budownictwie czy też w transporcie powoduje  stopniowe łagodzenie skutków odpływu polskich pracowników do pracy w państwach UE.

 

W związku z funkcjonowaniem systemu umożliwiającego wykonywanie pracy na uproszczonych warunkach, w oparciu o informacje napływające z PUP oraz organów kontrolnych, nie zanotowano istotnych lub masowych nadużyć.

 

*   *   *

 

Powiatowe Urzędy Pracy mają obowiązek comiesięcznego nadsyłania do MPiPS danych statystycznych o zarejestrowanych oświadczeniach pracodawców. Od 20 lipca 2007 r. do 31 grudnia ubiegłego roku PUP-y zarejestrowały łącznie 23 115 oświadczeń, z tego 21 513 dla obywateli Ukrainy (93 proc.), 1400 dla obywateli Białorusi (6,1 proc.) oraz 202 dla obywateli Rosji (0,9 proc.). Największe zainteresowanie dotyczy pracy w rolnictwie (6 689 osób) oraz w budownictwie (6 232 osób). 50 proc. ogółu oświadczeń zarejestrowano w województwach:  mazowieckim, wielkopolskim i dolnośląskim. Należy zauważyć, że faktyczna liczba osób przybywających do Polski w celu wykonywania pracy w ramach uproszczonych zasad jest niższa od liczby zarejestrowanych oświadczeń.