Wielkość czcionki A A A

Aktualności

Podsumowanie 100 dni pracy w MPiPS

20-02-2008

Konferencja resortowa, podsumowująca 100 dni pracy, odbyła się w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej 20 lutego 2008 r. Uczestniczyli w niej Minister Jolanta Fedak, Podsekretarz Stanu Czesława Ostrowska i Sekretarz Stanu, Pełnomocnik Rządu do spraw Osób Niepełnosprawnych Jarosław Duda.

- Sto dni to data o charakterze symbolicznym – powiedziała min. Fedak – dla nas to było 97 dni bardzo trudnej i wytężonej pracy. Działaliśmy pod presją czasu. Dlatego dziś chcemy przede wszystkim przedstawić projekty dwóch bardzo istotnych ustaw, kończących dziesięcioletnią pracę nad reformą systemu emerytalnego.

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej pracuje nad ostatnimi elementami zamykającymi system emerytalny. W ramach tych prac priorytetem jest określenie zasad wypłaty świadczeń emerytalnych z OFE. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej otrzymało od partnerów społecznych niemal 700 uwag do projektu.

Zostały zamówione również dodatkowe ekspertyzy, wskazujące, jak stworzyć system, pozwalający na naliczanie emerytury bez względu na płeć osoby, która ją będzie otrzymywać.

Na wyraźne życzenie partnerów społecznych Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej 20 lutego prześle do pilnego zaopiniowania (w terminie 21 dni) projekty dwóch ustaw: o emeryturach kapitałowych i o zakładach emerytalnych – które dopełnią zasady funkcjonowania II filara ubezpieczeń społecznych.

Podstawowe założenia systemu to:

Oferowane przez Zakłady Emerytalne stawki emerytur zależą od wieku osoby nabywającej emeryturę, natomiast nie zależą od jej płci. Jako że koszt emerytury dla kobiety jest dużo wyższy niż mężczyzny, zostaje wprowadzony system rozliczeń pomiędzy Zakładami Emerytalnymi, przekazujący nadwyżki od tych Zakładów, które zawarły kontrakty z nieproporcjonalnie dużą liczbą mężczyzn, do tych Zakładów, które zawarły nieproporcjonalnie dużo kontraktów z kobietami.
Wypłacane ze środków gromadzonych w OFE świadczenia mają charakter indywidualny (brak tzw. rent małżeńskich). Należy podkreślić, że ochronę współmałżonka zapewnią renty rodzinne z odpowiednio zmodyfikowaną podstawą ich naliczania.
Świadczenia wypłacane ze środków gromadzonych w OFE będą wypłacane w dwóch formach: emerytury okresowej wypłacanej z OFE (pobieranej nie wcześniej niż po osiągnięciu minimalnego wieku emerytalnego, nie dłużej zaś niż do osiągnięcia wieku 65 lat, wypłaty pomniejszają odpowiednio stan wciąż istniejącego konta w OFE) oraz emerytury dożywotniej, nabytej od Zakładu Emerytalnego w zamian za oszczędności przekazane z OFE.
Emerytura dożywotnia będzie miała 3-letnią gwarancję na wypadek przedwczesnej śmierci (na rzecz wskazanego beneficjenta). Gwarantowana suma kapitału do zwrotu na wypadek śmierci zmniejsza się co miesiąc o 1/36 jego początkowej wartości. W rezultacie po trzech latach od zawarcia kontraktu gwarancja całkowicie wygasa.
Nad stabilnością systemu i Zakładów Emerytalnych czuwać będzie Komisja Nadzoru Finansowego oraz Aktuariusz Krajowy. Zakład Emerytalny będzie zobowiązany do posiadania odpowiednich środków własnych, pokrywających tzw. margines wypłacalności. Stawki miesięczne emerytur z II filara będą kształtowane przez rynek.
Zakłady emerytalne będą motywowane do osiągania możliwie wysokich stóp zwrotu z inwestycji, jednak głównym beneficjentem wypracowywanych zysków będą świadczeniobiorcy. Udział Zakładu w wypracowanych w ciągu roku zyskach wyniesie 10%, podczas gdy 90% przeznaczane będzie na waloryzację wysokości emerytur. Ewentualną stratę (ujemny zysk) będzie pokrywać w całości dany Zakład Emerytalny, dzięki czemu wysokość emerytur nie zmniejszy się.
Zakładem Emerytalnym będzie mógł być jedynie wyodrębniony podmiot, prowadzący wyłącznie tę właśnie działalność. Przewidziana jest możliwość powołania zakładu publicznego, działającego na równych, konkurencyjnych zasadach z zakładami prywatnymi.
Emerytury kapitałowe, czyli świadczenia z II filara, będzie wypłacać Zakład Ubezpieczeń Społecznych, łącznie z emeryturą z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W konsultacjach społecznych znajduje się już projekt ustawy zmieniającej ustawę o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, którego celem jest ujednolicenie zasad obliczania rent i emerytur z nowego systemu emerytalnego. Projekt ten powinien zwiększyć możliwość zatrudnienia osób otrzymujących renty z tytułu niezdolności do pracy. Projekt przewiduje zniesienie limitów zarobków, które dzisiaj powodują ograniczenie wysokości otrzymywanej renty.

W lutym zostanie również przekazany do konsultacji społecznych projekt ustawy o emeryturach pomostowych. Obecnie przygotowywana jest ocena skutków alternatywnych rozwiązań.

- W zakresie polityki rodzinnej kontynuujemy część działań naszych poprzedników, ale też chcemy wprowadzać własne rozwiązania – stwierdziła min. Jolanta Fedak.

Do konsultacji społecznych został skierowany projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, zawierający szereg regulacji pozwalających na lepsze godzenie pracy i życia rodzinnego, obejmujący:

Działania na rzecz rodziców:

wydłużenie urlopów macierzyńskich docelowo do 26 tygodni;
umożliwienie odliczenia od podatku kosztów zatrudnienia opiekunek;
zwiększenie składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe za okres przebywania na urlopie wychowawczym (finansowanych z budżetu państwa);
poprawa profilaktyki ciąży (uzależnienie otrzymywania „becikowego” od regularnych kontroli lekarskich w trakcie ciąży);
dostęp do zasiłków opiekuńczych bez względu na charakter ubezpieczenia chorobowego (dobrowolny lub obowiązkowy);
wydłużenie okresu otrzymywania świadczeń chorobowych do 270 w przypadku kobiet ciężarnych;
zwiększenie ochrony zatrudnienia dla rodziców w okresie zmniejszenia wymiaru czasu pracy ze względu na opiekę nad małym dzieckiem.

Działania na rzecz pracodawców:

umożliwienie finansowania funkcjonowania przedszkoli i żłobków przyzakładowych z zakładowych funduszy świadczeń socjalnych;
zwolnienie rodziców powracających z urlopów macierzyńskich
i wychowawczych z obowiązku płacenia składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

- Sytuacja na polskim rynku pracy, mimo znacznego spadku bezrobocia, jest nader złożona. O pracę jest coraz łatwiej, ale nadal utrzymuje się długotrwałe bezrobocie wśród określonych grup społecznych. Coraz bardziej daje znać o sobie problem braku kadr o odpowiednich kwalifikacjach i rosnąca presja na poprawę warunków pracy, która skutkuje odrzucaniem nieatrakcyjnych choć potrzebnych miejsc pracy – powiedziała min. Czesława Ostrowska, omawiając dokonania resortu w obszarze rynku pracy.

- Nacisk będzie położony na aktywizację zawodową osób bezrobotnych i poszukujących pracy – stwierdziła min. Ostrowska. - Poza ofertą pracy lub innego zatrudnienia, stażu, przygotowania zawodowego, szkolenia, pomocy w uruchomieniu własnej działalności gospodarczej, urzędy będą świadczyły szeroko rozumiane usługi doradcze z zakresu aktywnego poszukiwania pracy. W uzasadnionych przypadkach, gdy zawiodą dotychczas stosowane działania aktywizacyjne, osoby takie kierowane będą do centrów integracji społecznej. Rekonstrukcji ulegnie w związku z tym także formuła funkcjonowania urzędów pracy. Na poziomie każdego powiatu w ramach powiatowego urzędu pracy zakłada się utworzenie Centrum Aktywizacji Zawodowej, które będzie realizowało podstawowe usługi rynku pracy oraz stosowało instrumenty wspierające. Administracyjna obsługa osób bezrobotnych będzie z Centrów wyłączona. Przewiduje się także zmiany w systemie wypłaty zasiłków dla bezrobotnych. Zwiększony zostanie krąg osób uprawnionych do otrzymywania tego zasiłku, przez skrócenie ustalonego czasu uprzedniego zatrudnienia, które było warunkiem rejestracji osoby jako bezrobotnej. Stawka zasiłku zostanie zwiększona. Zasiłek – płatny w pierwszych trzech miesiącach w wysokości 100 procent - będzie stopniowo malał.

Finalizowane są prace nad programem „Solidarność pokoleń – 50+”. Program przewiduje realizację szeregu rozwiązań z zakresu polityki rynku pracy oraz systemu świadczeń, których efektem ma być poprawa wskaźnika zatrudnienia osób w wieku powyżej 50 roku życia. Celem jest osiągnięcie wskaźnika zatrudnienia osób w wieku 55-64 lata na poziomie 40% w 2013 r. oraz 50% w 2020 r.

Proponowane działania mają na celu systemową zmianę indywidualnych wyborów dotyczących strategii działań: przejście ze strategii bierności - której celem jest maksymalizacja dostępu do świadczeń społecznych, do strategii aktywności
- której celem jest maksymalizacja obecnych i przyszłych dochodów z pracy i emerytury.

1. Działania w ramach programu obejmują inicjatywy:

rządowe i samorządowe, w tym programy finansowane z EFS
i Funduszu Pracy,
pracodawców, w tym finansowane z EFS,
poszczególnych osób zagrożonych utratą pracy i dezaktywizacją zawodową.

2. Cele podejmowanych działań:

Cel 1: Poprawa warunków pracy, promocja zatrudnienia starszych pracowników i zarządzanie wiekiem

Wdrażanie strategii zarządzania wiekiem
Poprawa warunków bezpieczeństwa i higieny pracy starszych pracowników
Uelastycznienie pracy starszych pracowników
Profilaktyka zdrowotna
Promocja zatrudnienia starszych pracowników

Cel 2: Poprawa kompetencji i kwalifikacji starszych pracowników

Budowanie ścieżek kształcenia
Upowszechnienie kształcenia ustawicznego
Dopasowanie oferty szkoleniowej do potrzeb

Cel 3: Zmniejszenie kosztów pracy związanych z zatrudnianiem starszych pracowników

Zwolnienie pracodawców ze składek na Fundusz Pracy i FGŚP
Zmniejszenie liczby dni choroby, za które opłacane jest wynagrodzenie
Finansowanie kosztów szkoleń

Cel 4: Aktywizacja starszych osób bezrobotnych lub zagrożonych utratą pracy

Budowanie indywidualnych planów działań
Upowszechnianie programów rynku pracy
Dopasowanie oferty aktywnych programów rynku pracy
Reforma publicznych służb zatrudnienia – zwiększenie roli aktywnych polityk zatrudnienia

Cel 5: Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych

Budowanie stabilnych ram prawnych dla rehabilitacji zawodowej
Promowanie aktywizacji zawodowej i integracji
Zmiana systemu świadczeń w kierunku budowania zachęt dla aktywności zawodowej

Cel 6: Zwiększenie możliwości zatrudnienia kobiet przez rozwój usług pozwalających na godzenie pracy i życia rodzinnego

Wspieranie rozwoju sieci przedszkoli i żłobków
Budowanie alternatywnych form opieki nad małymi dziećmi
Wspieranie opieki domowej

Program „Solidarność pokoleń – 50+” zawiera też rozwiązania dotyczące wydłużania efektywnego wieku emerytalnego związane z:

wprowadzeniem pakietu emerytur pomostowych, przy założeniu ograniczenia do świadczeń, pozwalających na wcześniejszą dezaktywizację;
długookresowym planem wyrównywania wieku emerytalnego kobiet
i mężczyzn.

Sekretarz Stanu Jarosław Duda jest odpowiedzialny za współpracę z organizacjami pozarządowymi i pełni także funkcję Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych. – Cieszę się, że na realizację Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich w tym roku przeznaczono 60 mln zł. Dzięki za wszystko temu środki trafią także do najmniejszych organizacji, które nie miały dotychczas szans na państwowe dotacje – powiedział min. Duda.

Przygotowany został projekt nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz niektórych innych ustaw. Nowa ustawa będzie sprzyjać rozwojowi III sektora w Polsce m.in. przez:

ułatwienie współpracy organizacji pozarządowych z administracją publiczną,
stworzenie instytucji partnerstwa publiczno-społecznego, jako zintegrowanej formy współdziałania organizacji z samorządem,
stworzenie instytucji inicjatywy lokalnej służącej aktywizacji obywateli
w społecznościach lokalnych,
wzmocnienie instytucji dialogu obywatelskiego w postaci rad działalności pożytku publicznego na poziomie lokalnym i regionalnym.

Minister Duda omówił także działania skierowane do osób niepełnosprawnych, na czele z ustawą antydyskryminacyjną i ustawą o języki migowym.

1) W ramach działań na rzecz wspierania uczestnictwa osób niepełnosprawnych w życiu zawodowym i społecznym wdrożono akty wykonawcze do znowelizowanej ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, która weszła w życie w lipcu 2007 r. Nowe przepisy umożliwią udzielanie dofinansowania do wynagrodzeń zatrudnionych osób niepełnosprawnych i refundację składek na ubezpieczenia społeczne od tych wynagrodzeń. Ponadto rozszerzeniu uległ krąg beneficjentów uprawnionych do korzystania z refundacji składek. Obok pracodawców, zostaną nią objęte także osoby niepełnosprawne prowadzące działalność gospodarczą oraz rolnicy niepełnosprawni i ich niepełnosprawni domownicy.

2) Rozpoczęto prace nad przygotowaniem założeń do ustawy o języku migowym. Zgodnie z założeniami ustawa określi m.in. definicję polskiego języka migowego, zasady uzyskiwania uprawnień tłumacza języka migowego, jak i warunki korzystania z usług tłumaczy języka migowego, określi również obowiązek zapewnienia przez telewizję publiczną minimum programowego objętego systemem dostępu dla osób głuchych oraz możliwość nauki języka migowego.

3) W marcu 2007 r. Polska podpisała Konwencję Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. Ostatnio podjęte zostały prace w celu przygotowania wniosku o ratyfikację Konwencji. Obecnie resorty uzgadniają tłumaczenia jej tekstu. Ratyfikowanie Konwencji oznacza zobowiązanie państwa do przestrzegania niezbywalnych praw osób niepełnosprawnych.

4) Rozpoczęto pracę nad przekazaniem samorządom terytorialnym zadań w zakresie zawodowej i społecznej rehabilitacji osób niepełnosprawnych, realizowanych obecnie przez centralę PFRON.

W dziedzinie polityki społecznej w MPiPS podjęto działania legislacyjne mające na celu nowelizację ustawy o pomocy społecznej. Przygotowywane są zmiany ustawowe ułatwiające zakładanie i działanie Spółdzielni Socjalnych jako instrumentu zapobiegania wykluczeniu społecznemu. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom pracowników socjalnych podjęto prace nad ustawą o zawodzie pracownika socjalnego.