Wielkość czcionki A A A

Aktualności

Liczba Polaków pracujących w krajach Unii Europejskiej: progi i bariery

27-12-2005

Najpopularniejszym kierunkiem migracji zarobkowych są Niemcy. W 2004 r. udzielono Polakom 411,4 tys. pozwoleń na pracę, (92 proc. pozwoleń dotyczyło zatrudnienia w landach zachodnich). Natomiast 272 tys. pozwoleń wydano w okresie styczeń – lipiec 2005 r., głównie na pracę sezonową.

Z kolei w Wielkiej Brytanii legalną pracę podjęło169,7 tys. Polaków (dane obejmują okres maj 2004 r – wrzesień 2005r).

Najwięcej Polaków pracuje w:

Irlandii - Ambasada RP w Irlandii szacuje, że w tym kraju pracuje ok. 70 – 80 tys. Polaków;
Włoszech - od stycznia do sierpnia 2004 r władze włoskie zarejestrowały prawie 37 tys. polskich pracowników. W pierwszym półroczu 2005 r. wydano Polakom ok. 25 tys. pozwoleń na pracę, co stanowi ok. 55 proc. wszystkich wykorzystanych miejsc w dostępnym kontyngencie. Całkowite dane za cały rok 2004 oraz za pierwsze półrocze 2005 r. nie są jeszcze dostępne.
Holandii – w 2004 r. Polacy uzyskali 20,2 tys. pozwoleń na pracę, zaś w pierwszej połowie 2005 r. udzielono Polakom dalsze 11,3 tys. zezwoleń (stanowi to 87 proc. wszystkich zezwoleń przyznanych obywatelom nowych państw członkowskich UE).
Norwegii – w okresie 1 maja – 31 grudnia 2004 r. wydano Polakom ok. 13 tys. zezwoleń na pracę. Natomiast od stycznia do 31 lipca 2005 r. zezwolenia na pobyt i pracę w Norwegii lub przedłużenia wcześniej wydanych zezwoleń otrzymało ok. 15 tys. obywateli Polskich.
Hiszpanii – w 2004 r. wydano Polakom 14,5 tys. pozwoleń na pracę (w tym 12 tys. 198 na podstawie dwustronnej umowy o zatrudnieniu z 2002 r.). Z kolei w okresie styczeń – luty 2005 r. wydano Polakom 2,5 tys. pozwoleń na pracę. W połowie roku 2005 w hiszpańskim systemie ubezpieczeń społecznych było zarejestrowanych ok. 18 tys. Polaków.
Szwecji – w okresie maj – grudzień 2004 r wydano w tym kraju 2,7 tys. pozwoleń dla Polaków na pobyt z tytułu wykonywania pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej (okresie styczeń-kwiecień 2004 r. wydano obywatelom Polski 1,5 tys. pozwoleń na pracę). Natomiast w pierwszych siedmiu miesiącach 2005 r. Polacy uzyskali 1,6 tys. pozwoleń na pobyt z tytułu wykonywania pracy, a 139 Polakom przyznano pozwolenia na pobyt z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej. Dokumenty pobytowe nie są jednak wymagane od osób, które w Szwecji przebywają i pracują poniżej 3 miesięcy, a tacy przeważają wśród pracowników sezonowych z Polski.

Polacy pracujący w innych krajach UE:

Austria - Od początku 2005 r. - do 31 lipca - pozwolenia na pracę otrzymało 11.256 obywateli polskich, 16,8% więcej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Według danych za rok 2004 około 70 % pozwoleń przypada na pracę sezonową.

Cypr - W okresie 1 stycznia – 31 lipca 2005 r. władze cypryjskie odnotowały obecność 1,3 tys. pracowników z Polski. Liczba ta oparta jest na danych dotyczących wniosków o dokumenty pobytowe. Równocześnie, jedynie 807 Polaków zarejestrowanych jest w cypryjskim systemie ubezpieczeń społecznych. Według szacunków Ambasady RP oraz danych cypryjskich organizacji pracodawców liczbę obywateli Polski pracujących na Cyprze można określić na ok. 2,5 tys. – 3 tys. osób.

Czechy – W Połowie 2005 r. w Republice Czeskiej pracowało 10,3 tys. Polaków (w tym 1341 kobiet). Polacy pracują głównie w przemyśle przetwórczym, wydobywczym oraz budownictwie.

Dania - W lipcu 2005 r. pracowało w tym kraju 1,9 tys. Polaków. Polacy stanowią prawie 47 % wszystkich obywateli nowych państw członkowskich UE, podejmujących pracę w Danii.

Finlandia - W pierwszej połowie 2005 r. Polskom wydano 32 zgody na zatrudnienie (na 665 wszystkie). W okresie maj – grudzień 2004 obywatelom polskim wydano 130 zgody na zatrudnienia, w ogólnej liczbie 2 tys. 104 wydanych dla obywateli ośmiu nowych państw członkowskich.

Francja - w okresie styczeń – maj 2005 r. pracę we Francji podjęło 1,6 tys. Polaków:

1 tys. 080 pracowników sezonowych
stażyści zawodowi – brak danych
304 pracowników zatrudnionych na podstawie umowy na czas nieokreślony
230 pracowników pozostałych kategorii

Z kolei w roku 2004 r. zatrudnienie pracowników polskich we Francji osiągnęło liczbę 9 tys. 202 osób:

7 tys. 356 pracowników sezonowych (zatrudnieni na podstawie dwustronnej umowy o zatrudnieniu we Francji polskich pracowników sezonowych)
289 stażystów (zatrudnieni we Francji na podstawie dwustronnej umowy o zatrudnieniu stażystów zawodowych)
296 pracowników zatrudnionych na podstawie umowy na czas nieokreślony (osoby, które podpisały umowę o pracę minimum na okres ponad jednego roku)
1261 pracowników pozostałych kategorii

Od czasu zawarcia umów dotyczących zatrudnienia obserwuje się stały coroczny wzrost zatrudnienia obywateli polskich we Francji. W 2004 r. udział polskich obywateli z pozwoleniem na pracę ustabilizował się na poziomie zbliżonym do poziomu z 2003 r., kiedy zatrudnienie podjęło 9 tys. 263 pracowników polskich.

Procentowy udział pracowników polskich wśród pracowników zagranicznych we Francji wynosił w 2004 r. 6,48% (od 2001 r. utrzymuje się na zbliżonym poziomie między 6,15% a 6,75% w 2003 r.).

Hiszpania – pod koniec pierwszego półrocza 2005 r. do hiszpańskiego systemem ubezpieczeń społecznych zgłoszonych było ponad 18 tys. Polaków. Ponadto w styczniu i lutym 2005 r. wydanych zostało polskim pracownikom 2 tys. 592 pozwoleń na pracę.

W roku 2004 Polacy otrzymali 14,5 tys. pozwoleń na pracę (w tym 12 tys. 198 na podstawie dwustronnej umowy o zatrudnieniu z 2002 r.). W ciągu trzech lat obowiązywania umowy zauważalny jest coroczny wzrost zatrudnienia: największy wzrost zatrudnienia miał miejsce w 2003 r. – o 2,5 tys. osób. W stosunku do 2003 r. zatrudnienie w 2004 r. wzrosło o 1,6 tys. osób.

Holandia - w pierwszej połowie 2005 r. przyznano Polakom w tym kraju 11,4 tys. zezwoleń na pracę, co stanowi 87 % wszystkich zezwoleń przyznanych obywatelom nowych państw członkowskich UE, a 55,6 % wszystkich wydanych zezwoleń na pracę cudzoziemców.

W roku 2004 Polacy uzyskali 20,2 tys. zezwoleń na pracę.

Problemy Polaków pracujących w UE

Podstawowe problemy Polaków pracujących i poszukujących pracy w Unii mają związek z niewystarczającą znajomością języków obcych, z niezdolnością do korzystania z oficjalnych informacji o możliwościach legalnego zatrudnienia, z brakiem wiedzy na temat warunków życia i pracy za granicą.

Pewna liczba Polaków padła ofiarą nieuczciwych pośredników – zarówno polskich, jak i zagranicznych. Ponadto na skutek nieznajomości warunków pracy za granicą i nieświadomości własnych praw część Polaków jest wykorzystywana przez tamtejszych pracodawców. Dość szeroko relacjonowały to media np. w Wielkiej Brytanii. Aby temu przeciwdziałać polskie władze wraz brytyjskimi odpowiednikami prowadziły kampanię informacyjną na temat warunków życia i pracy w Wielkiej Brytanii. Z kolei wojewódzkie służby kontroli legalności zatrudnienia monitorują działalność agencji pośrednictwa do pracy za granicą. W 2004 r. w wyniku kontroli wykryto i ukarano 41 agencji zatrudnienia nielegalnie kierujących obywateli polskich do pracy za granicą (w tym: 13 w woj. zachodniopomorskim, 10 w woj. mazowieckim, 5 w woj. dolnośląskim).

Dużą rolę w zakresie migracji zarobkowych odgrywa wdrożona w Polsce sieć EURES (Europejskie Służby Zatrudnienia). Jej celem jest udzielanie pomocy osobom zainteresowanym pracą w krajach UE oraz pracodawcom - szukającym pracowników. Od 1 maja 2004 r. pracownicy EURES są do dyspozycji klientów we wszystkich wojewódzkich i powiatowych urzędach pracy. Uruchomiona została także polska strona internetowa sieci EURES www.eures.praca.gov.pl.

Polacy pracujący w UE i EOG na kontraktach z polskich firm

Osobną kategorią Polaków pracujących w krajach UE i EOG są osoby zaangażowane przez polskie firmy działające na tamtejszych rynkach oraz osoby prowadzące indywidualną działalność gospodarczą (ok. 2 – 3 % udziału). Liczba wydanych firmom formularzy E-101 (ZUS) wskazuje, że na takich zasadach pracuje tam niemal 100 tys. Polaków. Formularz E-101 potwierdza podleganie polskiemu systemowi ubezpieczeń.

Państwo	Liczba wydanych formularzy E-101
Państwo	maj-grudzień 2004	Styczeń-kwiecień 2005	1 maja 2004 – 30 kwietnia 2005
Austria	1876	998	2874
Belgia	1521	1357	2878
Cypr	6	0	6
Czechy	2319	1155	3474
Dania	830	458	1288
Estonia	64	14	78
Finlandia	90	87	177
Francja	3835	3306	7141
Grecja	77	9	86
Hiszpania	849	721	1570
Irlandia	514	306	820
Islandia	1	42	43
Litwa	159	86	245
Luksemburg	107	83	190
Łotwa	15	47	62
Malta	0	2	2
Niderlandy	2618	1549	4167
Niemcy	51035	26891	77926
Norwegia	796	963	1759
Portugalia	75	133	208
Słowacja	187	205	392
Słowenia	64	30	94
Szwecja	1171	792	1963
Węgry	212	57	269
Wielka Brytania	640	613	1253
Włochy	532	392	924
Razem:	69593	40296	109889

opracowano na podstawie danych: ZUS

Obywatele krajów UE (i EOG) na polskim rynku pracy

Obywatele państw UE (i EOG), które nie stosują ograniczeń w dostępie do rynku pracy dla Polaków (oraz obywatele Malty), mogą od 1 maja 2004 r. podejmować pracę w Polsce bez konieczności uzyskiwania zezwolenia na pracę.

Poniższa tabela wskazuje skalę imigracji do Polski, na podstawie wniosków pobytowych (o zezwolenie na zamieszkanie i zezwolenie na osiedlenie w okresie do 1 maja 2004, o zezwolenie na zamieszkanie, osiedlenie, pobyt czasowy obywatela UE, pobyt obywatela UE – w okresie po 1 maja 2004 r) oraz zezwolenia na pracę. W przypadku niektórych państw wymóg uzyskania zezwolenia obowiązywał tylko do 30.04.2004 r.

Państwo	Wnioski pobytowe				Zezwolenia na pracę
Państwo	1.01.-30.04. 2004.	1.05.-31.12. 2004.	Razem 2004	1.01. – 30.06. 2005	I półrocze¹2004	II półrocze 2004	I półrocze 2005
Austria	74	220	294	168	126	52	55
Belgia	56	229	285	96	94	34	30
Cypr	5	9	14	10	4	nie wymagane
Czechy	49	187	236	126	114	nie wymagane
Dania	47	249	296	124	89	75	57
Estonia	4	11	15	14	4	nie wymagane
Finlandia	22	89	111	43	20	17	22
Francja	312	1223	1535	526	408	247	193
Grecja	13	59	72	42	15	8	4
Hiszpania	38	206	244	136	45	42	39
Irlandia	36	83	119	59	46	nie wymagane
Islandia	0	2	2	0	0	0	0
Litwa	80	307	387	149	31	nie wymagane
Luksemburg	1	8	9	2	0	2	1
Łotwa	31	70	101	48	6	nie wymagane
Malta	0	1	1	1	0	nie wymagane
Niderlandy	99	410	509	224	132	99	58
Niemcy	353	1856	2209	3157	582	388	289
Norwegia	43	151	194	54	19	22	5
Portugalia	40	77	117	54	31	24	12
Słowacja	60	166	226	103	32	nie wymagane
Słowenia	4	38	42	9	12	nie wymagane
Szwecja	77	367	444	187	110	nie wymagane
Węgry	17	86	103	50	27	nie wymagane
Wlk. Bryt.	197	799	996	432	293	nie wymagane
Włochy	124	545	669	369	235	148	153
Razem:	1782	7448	9230	6183	2475	1158	918