Aktywny jak senior

Od 2015 r., różnorodnymi formami działalności wspierającej aktywność osób starszych, zostało objętych aż 450 tys. seniorów. Udało się zachęcić starsze osoby do wyjścia z domu i wzięcia udziału w niebanalnych zajęciach i imprezach. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej co roku dofinansowuje najlepsze projekty aktywizacji seniorów w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej (tzw. ASOS).

W samym tylko 2017 r. projektami przyczyniającymi się do zwiększenia aktywności osób starszych objęto blisko 180 tys. seniorów.W organizowanych przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej konkursach na najskuteczniej aktywizujące seniorów projekty biorą udział głównie fundacje, stowarzyszenia, także te skupione wokół Kościoła Rzymsko-Katolickiego w Polsce. Pomysłów, czyli tzw. projektów, często bardzo dobrych, napływa tak wiele, że eksperci nierzadko mają trudny orzech do zgryzienia, które z nich ostatecznie zakwalifikować do dofinansowania.

Organizacje pozarządowe mogą ubiegać się o wsparcie projektów na kwotę od 20 do 200 tys. złotych w ramach tzw. 4 priorytetów: „Edukacja osób starszych”, „Aktywność społeczna promująca integrację wewnątrz i międzypokoleniową”, „Partycypacja społeczna osób starszych” oraz „Usługi społeczne dla osób starszych”. Rocznie rząd łoży na nie 40 mln zł, a do zakończenia programu w 2020 r przeznaczy w sumie 210 mln złotych.

Brydż sportowy  łączy pokolenia

102-letnia brydżystka Maria Klimaszewska, była sanitariuszka w czasie Powstania Warszawskiego, w karty zaczęła grać jeszcze w Okresie Międzywojennym, wprowadzona w tajniki gry przez swojego tatę. Od tamtej pory nie porzuciła pasji; do brydża, jak sama mówi, zasiada już ponad 85 lat. Pani Maria jest jednym z najstarszych członków Polskiego Związku Brydża Sportowego, który już trzykrotnie uzyskał wsparcie finansowe w ramach rządowego programu ASOS.

Dzięki ministerialnej dotacji oraz innym środkom, w ciągu kilku lat, na terenie całego kraju, udało się stworzyć i wyposażyć w sprzęt i literaturę 250 ośrodków BRYDŻ 60+ . Korzysta z nich kilka tysięcy starszych osób, czasem też i pani Maria Klimaszewska. Brydżowe rozgrywki toczą tam nie tylko seniorzy, ale także dziadkowie z wnukami. W taki to  praktyczny sposób realizowane są „spotkania międzypokoleniowe”, promowane przez program ASOS. Brydż przypadł do gustu, jak się okazało, nawet pensjonariuszom Centrum Alzheimera w Warszawie.

„Magia dźwięku, koloru i światła”

Najnowszym projektem Stowarzyszenia Częstochowskie Amazonki jest współfinansowana przez resort rodziny akcja „Magia dźwięku, koloru i światła”. 100 osób po 60. roku życia uczestniczy w szeroko zakrojonej akcji, na którą składa się cykl zajęć kulturalno-artystycznych, także w plenerze oraz specjalnie przygotowane koncerty relaksacyjne. Projekt ten, sfinansowany został środkami programu ASOS i potrwa do końca tego roku. Stowarzyszenie Częstochowskie Amazonki prowadzi dodatkowo działania, których celem jest wsparcie psychologów dla kobiet dotkniętych chorobą nowotworową piersi. Są to „Marsz Różowej Wstążki” oraz Dni Otwarte u Amazonek. Organizuje też Ogólnopolską Pielgrzymkę Kobiet po Chorobie Nowotworowej na Jasną Górę.

Dzięki środkom z programu ASOS, systematyczną pomoc psychologiczną dla wszystkich seniorów z problemami, 5 dni w tygodniu przez 6 godzin dziennie, zorganizowała Fundacja Promocji Mediacji i Edukacji Prawnej LEX NOSTRA. Starsze osoby oczekują tego rodzaju wsparcia niepokojąc się nie tylko stanem swojego zdrowia fizycznego, ale i innymi problemami, psychicznymi i emocjonalnymi.

„Ogródek w zagrodzie”

Kolejny, sfinansowany środkami z programu ASOS projekt to „Ogródek w zagrodzie”. Jest on pomysłem Beskidzkiego Stowarzyszenia Produkcji Ekologicznej i Turystyki BEST PROEKO z Jeleśni w powiecie żywieckim. Zaczął się już wiosną, gdy seniorzy włączyli się w urządzanie przydomowych ogródków, uczestnicząc nawet w pracach stolarskich - wykonaniu stołów i ogrodowych ławek oraz zawieszając budki lęgowe dla ptaków. Sadzili też rośliny ozdobne i urządzili zielnik. W ramach projektu „Ogródek w zagrodzie” zmieściło się też wiele innych wydarzeń, m.in. warsztaty poświęcone zdobnictwu ludowemu i tradycyjnym regionalnym zabawkom. Sporym przeżyciem dla seniorów było także spotkanie z wielokrotnie nagradzanymi za promowanie kultury beskidzkiej siostrami Zofią i Józefą Sordyl oraz z Barbarą Rosiak, znanym nie tylko w regionie, etnografem z muzeum żywieckiego. W czerwcu 2018 r. radości dostarczyła im z kolei wycieczka do Ogrodu Botanicznego w Krakowie, a zaraz potem kolejne warsztaty w czasie Dni Jeleśni.

„Wspólnota łączy – aktywny senior!”

Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe Wsi Dominikowice swój projekt „Wspólnota łączy – aktywny senior!” pojmuje szerzej, niż tylko tworzenie wspólnoty seniorów, którzy mogą się spotkać i razem czegoś dokonać. W pierwszych dniach sierpnia Stowarzyszenie zaprosiło starsze osoby na wycieczkę „Szlakiem Piastowskim”. Wzięły w niej udział aż 53 osoby. „Wspólnota” sięga do korzeni naszego narodu, a poznanie lub przypomnienie sobie początków państwa polskiego jest bezcenne, nie tylko dla osób starszych. Było więc zwiedzanie Ostrowa Tumskiego, który niektórzy historycy uważają za możliwe miejsce Chrztu Polski, położonego nieopodal Poznania Ostrowa Lednickiego oraz piastowskiego grodu znajdującego się na wyspie Jeziora Lednickiego. Podobno w nim właśnie Bolesław Chrobry przyjął cesarza Ottona III, który pielgrzymował wówczas do Grobu Św. Wojciecha. Oczywiście seniorzy mogli też zwiedzić „prapiastowskie” Gniezno, a także wspaniały zespół sakralny w Strzelnie. Świadomość piastowskich korzeni stała się przyczynkiem do wielu dyskusji, seniorzy nie ukrywali dumy ze swojej narodowej tożsamości.

Być zawsze aktywnym

Można być aktywnym w każdym wieku. Finansowane przez Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej programy udowadniają, że i w jesieni życia można uczyć się i realizować swoje pasje. Czasem wystarczy tylko podać rękę osobom starszym i zachęcić ich do wzięcia udziału w danej aktywności. Wzmacnia to ich i wyrabia przekonanie, że są potrzebni innym i mogą żyć ciekawiej, wciąż się rozwijając. Niebagatelne znaczenie mają tu ministerialne fundusze, które umożliwiają organizację imprez, warsztatów i wycieczek dla seniorów.  

Pokazane wyżej przykłady nie wyczerpują oczywiście palety aktywności, w której starsi Polacy mają możliwość uczestniczyć. W ramach poszczególnych projektów organizowane jest wiele warsztatów o rozmaitym charakterze, nie tylko rękodzieła, czy kulinarnych, ale i ruchowych. Często uczestniczą w nich młodzi wolontariusze, co sprzyja międzypokoleniowej integracji. Projekty, przyjmujące formę wcześniej zaplanowanych działań, dają starszym osobom szansę na aktywne przeżywanie wieku senioralnego. Co myślą o nich sami seniorzy? Trafnie pokazuje to ks. Sławomir Bednarski, Prezes zarządu Fundacji „Servire homini”: - Na każdym kroku słychać zadowolenie i radość uczestników zajęć. Cieszę się, że w obecnych czasach pamięta się o seniorach i przy wsparciu rządowym działa na ich rzecz – mówi ksiądz Sławomir Bednarski.