500+ dla rodziców samotnie wychowujących dzieci

Od okresu świadczeniowego rozpoczynającego się w 2017 r. została wprowadzona zasada, że prawo do świadczenia wychowawczego w stosunku do dziecka wychowywanego samotnie przez jednego z rodziców jest uzależnione od ustalenia na rzecz tego dziecka świadczenia alimentacyjnego od drugiego rodzica.

Celem wprowadzenia tego rozwiązania jest, aby świadczenie wychowawcze na dziecko było przyznawane osobie samotnie wychowującej dziecko dopiero po wyczerpaniu możliwości dochodzenia świadczeń alimentacyjnych od drugiego rodzica dziecka, chyba, że z przyczyn obiektywnych, tj. np. gdy drugi z rodziców nie żyje lub ojciec dziecka jest nieznany, jest to niemożliwe.

Regulacja taka jest realizacją konstytucyjnej zasady pomocniczości państwa, zgodnie z którą, państwo jak najbardziej wspiera rodziny z dziećmi, ale przede wszystkim, w pierwszej kolejności, obowiązek zaspokojenia potrzeb dziecka spoczywa na jego rodzicach.

Podobne rozwiązanie dotyczące wymogu ustalenia alimentów funkcjonuje już od 13 lat w odniesieniu do zasiłku rodzinnego. Tu również warunkiem otrzymania wsparcia jest ustalenie alimentów na dziecko od drugiego rodzica. Oznacza to, że rodzice samotnie wychowujący dzieci, którzy otrzymują obecnie zasiłki rodzinne, spełnią także warunek ustalenia alimentów wprowadzany przy przyznawaniu świadczenia wychowawczego.

Rodzic samotnie wychowujący dziecko powinien dołączyć do wniosku o świadczenie 500+ pochodzący lub zatwierdzony przez sąd tytuł wykonawczy, potwierdzający ustalenie świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka od drugiego rodzica.

Chodzi tu o: odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem bądź o umowę o alimenty w formie aktu notarialnego, w której dłużnik poddaje się egzekucji po zaopatrzeniu w klauzulę wykonalności nadawaną przez sąd.

Regulacje te pozwalają osobom samotnie wychowującym dzieci, ubiegającym się o świadczenie wychowawcze, bez problemu spełnić określony w ustawie o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, warunek ustalenia świadczeń alimentacyjnych na dziecko od drugiego z rodziców. Przede wszystkim, aby osoba samotnie wychowująca dziecko spełniła ww. warunek nie musi występować do sądu z pozwem o alimenty. Istotne jest, że w celu potwierdzenia ustalenia alimentów od drugiego rodzica, nie jest konieczne przedstawienie wyroku alimentacyjnego wydawanego przez sąd po zakończonym postępowaniu sądowym zainicjowanym pozwem o alimenty – jeśli sprawa o alimenty już się przed sądem toczy lub np. termin rozprawy jest odległy, wystarczające jest przedstawienie odpisu postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty. Zgodnie z art. 737 Kodeksu postępowania cywilnego, wniosek o zabezpieczenie powinien zostać rozpoznany przez sąd bezzwłocznie, nie później jednak niż w terminie tygodnia od dnia jego wpływu do sądu.

Jeśli osoba samotnie wychowująca dziecko ubiegająca się o świadczenia wychowawcze, np. z uwagi na niezakończone postępowanie sądowe o alimenty, nie posiada wyroku zasądzającego alimenty na dziecko, powinna złożyć wniosek do sądu o zabezpieczenie powództwa o alimenty, a uzyskane postanowienie sądu o zabezpieczeniu powództwa umożliwi otrzymanie świadczenia wychowawczego.

Istotne jest również, że strona dochodząca alimentów jest z mocy ustawy zwolniona od obowiązku uiszczania kosztów sądowych, co dotyczy także opłaty od wniosku o zabezpieczenie powództwa o alimenty.

Natomiast w sytuacji, gdy sąd nie nada klauzuli wykonalności umowie zawartej w formie aktu notarialnego, spełnienie warunku określonego w wyżej przytoczonym art. 8 ust. 2 możliwe jest poprzez np. zawarcie ugody przez sądem lub mediatorem lub poprzez tryb wniosku do sądu o zabezpieczenie powództwa o alimenty.