Minister Elżbieta Rafalska w Radiu Warszawa, 15 lutego 2016 r.

- Mamy powody do radości – nie tylko osobistej, ale wspólnej, rodzinnej, polskiej – powiedziała minister Elżbieta Rafalska na antenie Radia Warszawa. – W ubiegłym tygodniu Sejm i Senat przyjęły projekt ustawy o wspieraniu rodziny, mam nadzieję, że w tym tygodniu podpisze go prezydent.

Dzięki temu każde drugie i kolejne dziecko, oraz pierwsze dzieci po spełnieniu kryterium dochodowego, będą otrzymywać do ukończenia 18 roku życia świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł.

- O tym, że program odniósł sukces, będziemy mogli mówić, gdy dzietność w kraju zacznie się poprawiać. 53 proc. rodzin ma jedno dziecko.  – dodała minister Rafalska. – Na razie jesteśmy pod tym względem w ogonie Europy. Kryzys demograficzny narastał od lat i należało zmienić tę sytuację.

Jedną z przyczyn niskiej dzietności jest obawa młodych małżeństw przed pogorszeniem się ich sytuacji materialnej. Program Rodzina 500 plus ma to zmienić, pokazując, że  państwo bierze na siebie część ciężarów, związanych z ponoszeniem kosztów wychowania dzieci.

- To nie wydatek, lecz inwestycja o wysokiej stopie zwrotu – tak program określiła minister Rafalska.

Start programu został zaplanowany na 1 kwietnia. Od tego dnia będzie można w samorządach składać wnioski i czekać na wydanie decyzji. Pierwsze wypłaty powinny nastąpić pod koniec tego miesiąca.

Samorządy na obsługę tego zadania otrzymały dwuprocentową prowizję. W tym tygodniu ruszą szkolenia dla samorządów, realizujących wypłaty, prowadzone przez pracowników MRPiPS. Od marca szeroko zakrojoną akcję informacyjną skierowaną do osób ubiegających się o świadczenie rozpoczną samorządy i służby wojewodów.

Na złożenie pierwszego wniosku ustawowo przewidziano 3 miesiące. W każdym przypadku wypłata nastąpi za okres od 1 kwietnia. Wnioski będzie można składać osobiście, pocztą lub on-line.

- Cudzoziemcy z kartą dostępu do naszego rynku pracy, pracujący u nas co najmniej 6 miesięcy, również otrzymają świadczenie, pod warunkiem, że ich dzieci przebywają w Polsce – wyjaśniła minister Rafalska. – Sytuację obywateli UE normuje koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.

Odnosząc się do zarzutów opozycji podnoszonych wobec  programu, minister Elżbieta Rafalska stwierdziła, że jest to niesprawiedliwa i cyniczna gra polityczna. –To PO przez szereg lat prowadziła politykę antyspołeczną.  Od 2008 r., w efekcie zamrożenia progów dochodowych,1.8 mln dzieci straciło prawo do świadczeń rodzinnych.

Minister Rafalska wyjaśniała też sytuacje nietypowe. - W przypadku związku mężczyzny z kobietą, w którym ma on jedno dziecko z poprzedniego związku, decyduje kryterium dochodowe.  Jednak już posiadanie wspólnego dziecka scala ten związek, czyniąc z niego rodzinę. Minister odwołała się do przykładu Nysy, w którym samorząd wprowadził podobny program. – Tam liczba małżeństw wzrosłą o 400 proc. – podkreśliła.

Minister przypomniała raz jeszcze powód rezygnacji z górnego progu dochodowego – osiągnięte oszczędności z pewnością nie wystarczyłyby na bezwarunkowe ujęcie w programie również pierwszych dzieci, a konieczność przeliczania dochodów wszystkich rodzin generowałaby ogromne koszty. – To jest pomoc w wychowaniu dzieci. Rodzice z jednym dzieckiem dzielą dochód przez trzy. Pozostali rodzice przez cztery, pięć, czy sześć. Celem jest także wyjście z kryzysu demograficznego. Zależy nam, by w rodzinach było więcej, niż jedno dziecko. Oprócz tego pozbawienie świadczenia rodziców, którzy często starają się i pracują ciężko, by zapewnić dzieciom lepsze warunki, byłoby demobilizujące.

W opinii minister Rafalskiej program Rodzina 500 plus nie zastąpi całej polityki rodzinnej. Podobnie, jak nie wystarczą same urlopy rodzicielskie. Musi być łatwiej nabyć mieszkanie, potrzebne są zmiany na rynku pracy, lepsza opieka dla dzieci we wczesnym okresie i przedszkolna. – Polityka rodzinna musi być międzyresortowa -  podsumowała minister Elżbieta Rafalska. – Będę współpracowała oczywiście z ministrem finansów, ale pieniądze to nie wszystko. Potrzebne będą działania ministra infrastruktury, edukacji, zdrowia. Minister rodziny będzie koordynatorem takiej polityki.

Najbliższym kolejnym działaniem w tej dziedzinie będzie wprowadzenie godzinowej stawki minimalnej, określonej na 12 zł. To zmieni sytuację osób, wynagradzanych 5 czy 6 zł za godzinę. – Praca powinna dawać poczucie bezpieczeństwa, w tym materialnego. Ludzie wyjeżdżają za granicę nie dlatego, że nie ma pracy, ale z powodu niskich zarobków – wyjaśniała minister Rafalska.