Instrumenty dotyczące rozwoju zasobów ludzkich

Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy określa następujące instrumenty stymulujące rozwój zasobów ludzkich:

• Krajowy Fundusz Szkoleniowy – KFS, przeznaczony na dofinansowanie kosztów kształcenia ustawicznego pracowników i pracodawców,
• program zwolnień monitorowanych,
• świadczenia szkoleniowe dla zwalnianych pracowników, którzy podejmą szkolenie.

Krajowy Funduszu Szkoleniowy

Krajowy Fundusz Szkoleniowy (KFS) jest instrumentem wspierającym inwestowanie w rozwój zasobów ludzkich.  Funkcjonowanie KFS określone jest w art. 69a i 69b oraz 109 ust. 2d-2n ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2017 r. poz. 1065 z późn. zm.) oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie przyznawania środków z Krajowego Funduszu Szkoleniowego (Dz. U. z 2014 r. poz. 639).

Celem utworzenia KFS jest zapobieganie utracie zatrudnienia przez osoby pracujące (pracowników i pracodawców) z powodu kompetencji nieadekwatnych do wymagań dynamicznie rozwijającej się gospodarki.

KFS stanowi wydzieloną pulę 2% przychodów Funduszu Pracy (FP), uzyskanych z obowiązkowych składek na FP w roku poprzedzającym rok, dla którego sporządzany jest plan finansowy. Wysokość środków KFS ustalana jest na każdy rok budżetowy w planie finansowym Funduszu Pracy w tzw. ustawie okołobudżetowej. Wydatkowanie KFS odbywa się zgodnie z priorytetami ustalonymi przez ministra właściwego do spraw pracy i Radę Rynku Pracy.

O środki KFS występują pracodawcy do powiatowego urzędu pracy. Pracodawca może sfinansować za środki KFS 80% kosztów kształcenia ustawicznego osób pracujących w firmie, 20% kosztów finansuje w ramach wkładu własnego. Na preferencyjnych zasadach traktowani są mikroprzedsiębiorcy (zatrudniający do 10 osób), którzy w ramach środków KFS mogą sfinansować 100% kosztów kształcenia ustawicznego. Wsparcie jest limitowane - do wysokości 300% przeciętnego wynagrodzenia na 1 uczestnika kształcenia ustawicznego rocznie.

Środki KFS pracodawca może przeznaczyć  na:

1) określenie potrzeb firmy w zakresie kształcenia ustawicznego, które ma być dofinansowane,

2) kursy i studia podyplomowe realizowane z inicjatywy pracodawcy lub za jego zgodą,

3) egzaminy umożliwiające uzyskanie dyplomów potwierdzających nabycie umiejętności, kwalifikacji lub uprawnień zawodowych,

4) badania lekarskie i psychologiczne wymagane do podjęcia kształcenia lub pracy zawodowej po ukończonym kształceniu,

5) ubezpieczenie od następstw nieszczęśliwych wypadków w związku z podjętym kształceniem;

Finansowanie kształcenia ustawicznego z wykorzystaniem środków KFS jest realizowane na podstawie umowy podpisywanej przez wnioskującego pracodawcę i starostę (działający w jego imieniu powiatowy urząd pracy).

Więcej informacji na: www.psz.praca.gov.pl.

Program zwolnień monitorowanych

Pracodawca zamierzający zwolnić co najmniej 50 pracowników w okresie 3 miesięcy jest zobowiązany uzgodnić z powiatowym urzędem pracy zakres i formy pomocy dla zwalnianych pracowników, w tym pracowników niepełnosprawnych, obejmujące w szczególności: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, szkolenie.

Pracodawca w przypadku takich zwolnień, zwanych zwolnieniami monitorowanymi, zobowiązany jest do opracowania programu przewidującego określone usługi rynku pracy na rzecz zwalnianych pracowników.

Program zwolnień monitorowanych może być realizowany przez powiatowy urząd pracy, agencję zatrudnienia lub instytucje szkoleniową. 

Program ten może być finansowany całkowicie ze środków pracodawcy lub z różnych źródeł (w tym środków publicznych) z zachowaniem współfinansowania przez pracodawcę.

Świadczenie szkoleniowe

Pracodawca realizujący program zwolnienia monitorowanego, może wypłacać świadczenie szkoleniowe.  Świadczenie szkoleniowe:
-przysługuje po rozwiązaniu przez pracownika stosunku pracy lub stosunku służbowego na czas udziału pracownika w szkoleniu, w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy.
-może być przyznawane przez pracodawcę na wniosek pracownika.
W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, pracodawca zawiera z pracownikiem umowę określającą warunki wypłacania tego świadczenia.

Świadczenie szkoleniowe powinno być:
- wypłacane w wysokości równej wynagrodzeniu pracownika, obliczanemu jak za urlop wypoczynkowy, nie wyższej jednak niż 200 % minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- wypłacane co miesiąc, począwszy od miesiąca w którymmiesiąca, w którym pracownik rozpoczął szkolenie.
Od świadczenia szkoleniowego pracodawca opłaca składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jednak może otrzymać zwrot kosztów tych składek z Funduszu Pracy, po zawarciu stosownej umowy z urzędem pracy.
Zwalniany pracownik może uzyskać pomoc w podjęciu szkolenia w różny sposób:
- może wystąpić do instytucji szkoleniowej realizującej program zwolnienia monitorowanego o włączenie do grupy uczestników szkoleń,
 - może zwrócić się bezpośrednio do powiatowego urzędu pracy o skierowanie na wybrane przez siebie szkolenie.
Zwalniany pracownik może otrzymać bezpłatną pomoc w wyborze kierunku szkolenia odpowiadającego jego predyspozycjom zawodowym  i potrzebom  rynku pracy; pomocy takiej udziela doradca zawodowy w powiatowym urzędzie pracy lub w centrum informacji i planowania kariery zawodowej wojewódzkiego urzędu pracy.

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 grudnia 2009 r./ w sprawie refundacji ze środków Funduszu Pracy kosztów szkoleń oraz składek na ubezpieczenia społeczne od refundowanych wynagrodzeń (Dz. Nr 215, poz. 1669)