W ramach konsultacji społecznych projektu zrównania i wydłużenia wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn, 23 lutego 2012 r. w Sejmie RP odbyło się spotkanie z Parlamentarną Grupą Kobiet i zaproszonymi przez nią gośćmi. Stronę rządową reprezentowali Premier Donald Tusk, Minister Pracy i Polityki Społecznej Władysław Kosiniak-Kamysz i Minister Finansów Jacek Rostowski.
Poniżej publikujemy odpowiedzi na pytania, zadane podczas tego spotkania.

Pytanie nr 1

Aleksandra Walkowicz

W jaki sposób ustawa reguluje okołoustawowe problemy?
1. Nowy model rynku pracy?
2. Zmiany systemowe?
3. W jaki sposób reforma ma kształtować stan finansów publicznych, Pan Premier wspomniał że rodzice osób niepełnosprawnych będą mogli otrzymać gratyfikację za opiekę nad swoimi niepełnosprawnymi dziećmi. Proszę o wskazanie rozwiązań do roku 2012 – 2020.

Pytanie nr 2
Alicja Ostrowska

1) Dlaczego ustawa kodeks cywilny art. 92 par 1 ust. 1, 2, 3 i par 4 dyskryminuje osoby – pracowników, którzy ukończyli 50 rok życia przy świadczeniach przysługujących w okresie czasowej niezdolności do pracy? (pracodawcy dopłacają wielokrotnie więcej 90% / 100%)
2) Dlaczego rząd dla tych dla tak ważnej ustawy jak wydłużenie wieku emerytalnego do 67 lat nie planuje przeprowadzić referendum (!), czyli nie chce, aby społeczeństwo wypowiedziało się w tej sprawie;
- tak jak kwestia II Filaru, gdzie zostało zabrane 5% składki do OFE (aby „ratować” budżet z jakim efektem)
3) Czy mogą być:
Alternatywy na emerytury:
1) Kobiety - Wypracowane 40 lat i bez względu na wiek
Mężczyźni – 45 lat i bez względu na wiek
2) Objąć wydłużonym wiekiem emerytalnym osoby urodzone od 1973 r. ale stopniowo wydłużać wiek emerytalny o 1 lub 2 lata itd.
 

Pytanie nr 3

Pomysł jest dobry, ale musi być klauzula dobrowolności, jeśli kobieta czuje się na siłach, to nie można jej tego zabronić, ale są też takie kobiety, które są schorowane. Musi być możliwość wyboru, a nie przymusu pracy.

Pytanie nr 4

Bagińska Bożena

1. Dlaczego nie zostały zrównane wcześniejsze emerytury na dzieci niepełnosprawne od 2002 r. jestem na wcześniejszej emeryturze z tego tytułu mam 720 zł brutto! Z tego pobierają podatek i ubezpieczenie – składki i mam netto 600 zł! Co mam zrobić! Mam 5-ro dzieci, 2- pracują tylko!
2. W MOPS-ie na osobę przypada 351 zł na osobę! Co zrobić za te pieniądze? Biurokracja straszna.
3. Wiek 50+ kobiety są dyskryminowane u pracodawcy – mężczyźni nie!
4. Lekarstwa- kosztują 50% lub 100% z czego mamy zapłacić? Nie możemy dorównać mężczyznom w pracy do 67 lat!

Pytanie nr 5
Barbara Nowaczyk- Gajdzińska

Licząc 1 pokolenie na 25 lat+ (zastępowalność) to kobiety w wieku 50+ mają starszych rodziców ok 80 lat. Wobec braku powszechnego systemu wsparcia opieki nad osobą starszą np. dostępnych cenowo do poziomu emerytury domów opieki – opieka to jest obowiązkiem dzieci - Kobiet. Gdy skończą pracę w 67 r.ż. to kto zajmie się moimi starymi rodzicami? Zanim przejdą na emeryturę? Jeszcze pomagamy w wieku 50+ przy opiece nad wnukami by umożliwić pracę naszym dzieciom. To jest społecznie oczekiwana. Młodych ludzi z małymi dziećmi zwyczajnie nie stać na zatrudnianie niani. Wydłużenie wieku przechodzenia na emeryturę znowu bardzo przeszkadza w wypełnianiu tej roli społecznej. Stąd reforma emerytalna powinna być również reformą systemu opieki nad dziećmi i starszymi.

Pytanie nr 6
Beata Przeździecka
Prezes Stowarzyszenia na rzecz Osób Niepełnosprawnych Ruchowo

Jestem pielęgniarką z 30-letnim stażem i mam 48 lat. Mam szansę na 50-lecie pracy zawodowej. Będąc osobą niepełnosprawną mimo chęci nie dam rady pracować do 67 r.ż. Będzie renta. A może trzeba oddać dodatki szkodliwe i choroby zawodowe. Pielęgniarka zawsze była traktowana jako pracownik umysłowy ale na oddziale tak nie jest. Żyjemy dłużej ale nie jesteśmy dłużej zdrowi. Leczymy się i trafiamy niestety na renty przed emeryturą. Rolnik 77-letni często trafia do Zakładów Opiekuńczo – Leczniczych lub do domowej opieki długoterminowej. Ważny jest staż pracy a nie wiek fizyczny. Następnie możemy decydować o sobie co dalej. 18-19 latkowie nie podejmują teraz pracy zawodowej, bo jej nie ma lub edukacja znacznie opóźnia ich start pracy. Będą mieli przez to niższy staż pracy. Jest to dobre dla nich. Proszę rozważyć problem emerytur rodzinnych „po mężu”. Kobiety pracujące są krzywdzone w stosunku do emerytek po mężach, które tylko prowadziły domy, nie pracowały zawodowo. Może trzeba znormalizować te emerytury a nie tak jak dotąd były one procentowe od płacy męża.

Pytanie nr 7

B. Jasińska

Reprezentuję grupę zawodową ratowników medycznych. Nasza grupa zawodowa jako jedyna nie posiada żadnych przywilejów. Jesteśmy funkcjonariuszami publicznymi i dbamy o życie i zdrowie społeczeństwa. Pracujemy w systemie zmianowym po 12h. Spora część ratowników medycznych pracuje na tzw. Umowach śmieciowych lub dyżuruje na kontrakcie prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą przekraczając niejednokrotnie czas pracy - 12h. domagamy się systemu emerytalnego na wzór służb mundurowych. Nie wyobrażamy sobie pracować w tak stresujących warunkach do wieku 67 lat. Kobiety w tym zawodzie maja dodatkowy problem w postaci dyskryminacji spowodowanej przepisami BHP. Pracodawcy nie wyrażają zgody aby w zespole
2-osobowym w kartce systemowej P pracowała kobieta. Zmianę spowodował by zapis w ustawie o PRM o zespołach 3-osobowych P. Jak wyobrażacie sobie pracę ratownika medycznego czynnego na służbie przez 12h+, sprawnego fizycznie i umysłowo?

Pytanie nr 8

Daria Mańka

Biorąc pod uwagę wykres zamieszczony w załączonych materiałach dot. zmiany udziału osób w wieku 65 lat i więcej (w%), Litwa i Rumunia, kraje w gorszej sytuacji ekonomicznej oraz demograficznej niż Polska, nie przeprowadziły ani nie zamierzają w najbliższym czasie przeprowadzić radykalnej reformy dot. zmiany wieku emerytalnego kobiet. W tych krajach wg. Gazety Prawnej kobiety pracują kolejno od 60 oraz 65 roku życia. Czy nie wystarczyłoby wyrównanie wieku emerytalnego polskich kobiet z polskimi mężczyznami (65 lat) przy drastycznej reformie edukacji?

Pytanie nr 9
Beata Drzązga

Zatrudniam 1.500 pielęgniarek w różnych miastach Polski. Są to osoby 40, 50, 60 i 70- letnie. Wśród tej grupy są osoby, które są bardzo aktywne zawodowo, prężne pełne energii i przede wszystkim pełne doświadczenia zawodowego! Chcą one pracować i nie wyobrażają sobie być szybko bez pracy. Ale uważam, że należy zwrócić też uwagę na wiele osób wśród tych kobiet, które niestety mimo chęci nie mogą dłużej pracować ze względu na zły stan zdrowia. Ciężka praca przy pacjentach nie pozwoli tym pielęgniarkom dłużej pracować w tym zawodzie. Czy jest możliwość systemu mieszanego i umożliwienia kobietom jak i mężczyznom wyboru: „chcę pracować” lub „nie i mam prawo do zasłużonej emerytury”? lub stopniowanie lat pracy i różną wielkość emerytury w efekcie?

Pytanie nr 10

Dorota Czajkowska

1) Zrównanie wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn i wydłużenie lat pracy jest oczywiste, ale zbyt mało wiemy na temat tego jak szybko obejmie reforma wszystkie grupy zawodowe.
2) Czy przewidywane jest uelastycznienie czasu zatrudnienia i likwidacji okresów ochronnych, stan obecny powoduje, że osoby w okolicach 60 roku życia, po utracie zatrudnienia nie mają możliwości znalezienia nowego zatrudnienia. Żaden pracodawca nie chce zatrudnić pracowników w okolicach 60-tego roku życia, mając w perspektywie nie możność zwolnienia ich.
3) Panie Premierze w momencie nie znalezienia poparcie dla planu podniesienia wieku emerytalnego w Sejmie: Czy przygotowany jest plan B, zasadniczej zmiany systemu emerytalnego (np. wzór systemu kanadyjskiego emerytur państwowych), mamy świadomość że obecny stan jest nie do utrzymania przez Państwo.

Pytanie nr 11

Elżbieta Rink, Wójt Gminy Marianowo (Zachodniopomorskie)

Czy debaty podobne do dzisiejszej maja sens??? Przecież Pan Premier na samym wstępie stwierdził: „Nie ma alternatywy”, a pan Minister Rostowski, że: „Nic lepszego nie udało się wypracować”. Istnieje potrzeba zwiększenia wieku emerytalnego kobiet, ale dlaczego aż 67 lat!? W większości krajów europejskich kobiety żyją dłużej niż w Polsce, a wcześniej będą mogły uzyskiwać świadczenia emerytalne.

Pytanie nr 12

Jolanta Majka

1. Jeśli rolnik będzie pracował do 67 roku życia, to kiedy następca przejmie gospodarstwo? Jak to wpłynie na unowocześnienie rolnictwa?
2. Czy zrównanie składek rolników z pracownikami będzie skutkowało zwiększeniem emerytur?

Pytanie nr 13
Jolanta Niemcewicz

Czy jest możliwe rozwiązanie fakultatywnego przechodzenia na emeryturę z gradacją procentową świadczenia do 100% w 67 r.ż.?

Pytanie nr 14
Małgorzata Gadomska

Dłuższa praca to bogatszy emeryt, to więcej pieniędzy na rynku i możliwość tworzenia nowych miejsc pracy czyli zmniejszania bezrobocia. Warto zadbać o rynek pracy związany z opieką nad osobami starszymi, bo takie są prognozy. To także rynek pracy związany z opieką nad osobami starszymi spoza Polski. Czy Rząd wziął te aspekty pod uwagę i zadbał o pracowników opiekujących i leczących osoby starsze oraz rozwój firm świadczących takie usługi?

Pytanie nr 15
Monika Suska (PO)

Nasze społeczeństwo ma tradycję rodziny wielopokoleniowej (w tym opieka nad rodzicami). Jak i czy rząd przewiduje rozbudowę systemu pomocy społecznej w tej dziedzinie? Jakie to będą koszty? Pracując do 67 roku taka opieka ze strony najbliższych staje się niemożliwa.

Pytanie nr 16

M. Gajek

1. Co z emeryturami, kiedy pracuje się na „umowę zlecenie”,  albo o „dzieło” kiedy nie ma alternatywy. Albo praca na takową albo w ogóle.
2. Czy możliwe byłoby skrócenie wieku emerytalnego w zależności od liczby dzieci. Taka forma wydaje się być zachętą dla młodych Polek, aby rodziły więcej niż jedno dziecko. Polki, które mają już dzieci są „za”, to jest w jakiś sposób docenienie ich wkładu w dzietność naszego kraju.

Pytanie nr 17
J. Ciechemowska-Bania

Czy planowane są jakieś zmiany w związku z przechodzeniem na wcześniejszą emeryturę z „Karty Nauczyciela” (dotyczy nauczycieli).

Pytanie nr 18
Stowarzyszenie „Czas Kobiet” – Płock

Czy istnieje możliwość w ramach projektów rządowych związanych z dyskutowanym projektem Ustawy emerytalnej, wsparcia organizacji pozarządowych realizujących Program 50 +; Uniwersytet Trzeciego Wieku? Wsparcie zarówno stosownymi przepisami prawa, jak i środkami pomocowymi.

Pytanie nr 19
Z. Wilimowska

Dlaczego 67 lat? A nie np. 105; 30 czy 80?
Czy ustawy są ustawy są tworzone kompatybilnie, czy uwzględniają zapisy innych ustaw np. Ustawa o szkolnictwie wyższym podniosła wiek pracy adiunktów, asystentów do 65 roku, ale obniżyła z 70 lat do 65 dr habilitowanych?

Pytanie nr 20
Co z wolontariatem?

Jestem osobą bezrobotną z małą szansą na nowe możliwości pracy w edukacji wczesnoszkolnej. W moim mieście Częstochowie, szkoły w tej chwili przechodzą likwidację i są łączone w zespoły. Jestem aktywną osobą pracuję jako wolontariuszka od ponad roku . Nie dostaję zasiłku, nie mam żadnych świadczeń mam dwoje dzieci i jestem na utrzymaniu męża, który też nie wiadomo czy będzie miał pracę. Nie marudzę nie kombinuje, nie płaczę pracuję i mam cały czas nadzieję na pracę w moim zawodzie, mam 35 lat. Nie wiem ile jeszcze będę mogła pracować jako wolontariusz? Pragnę normalnej pracy, która da mi chleb, ale bardzo życzyłabym sobie aby moja praca wolontariusza  ( posiadam umowy ) również wliczyła się w staż mojej pracy w moim życiu. Wiem, że to moja dobra wola ale również ciężka praca bo nie ma innej możliwości, nie chcę stać w miejscu dlatego pracuję w ten sposób. Powinno się takie osoby docenić w jakiś sposób i umowy wolontariatu dołączyć do lat pracy. To jest przykre, że „margines społeczny” dostaje z rzędu Pracy MOPSU itp. różne dodatki, a ludzie pracujący na wolontariacie nie mają z tego nic tylko własną satysfakcję.

Pytanie nr 21
 

Jakie ustawy okołobudżetowe/rozwiązania formalno-prawne chronią i zachęcają pracodawców zatrudniających kobiety w ciąży i młode matki?
1. Jakie rozwiązania proponuje się w przypadku stażu pracy uprawniającego do nabycia praw emerytalnych: minimalnych (20 -25 lat?) oraz pełnych?
2. Projekty rządowe skutecznej aktywizacji zawodowej dla osób w wieku powyżej 50 lat „50+”?

Pytanie nr 22
Rafał Susek
 

1. Dlaczego przy naliczaniu wieku emerytalnego nie uwzględnia się stażu pracy?
2. Dlaczego przedłużenie wieku nie może określić pewnego zakresu (widełek) lat przejścia na emeryturę (do decyzji pracownika)?
3. Chcąc wyrównać szanse czemu przy praktycznie obowiązującym urlopie macierzyńskim dla kobiet, nie wprowadzi się analogicznego obowiązkowego urlopu wychowawczego dla mężczyzn?
4. Chcąc przeciwdziałać spadkowi demograficznemu czemu nie wprowadza się ułatwień opiekuńczo- wychowawczych np. projekt przedszkoli przyzakładowych, których koszty pracodawca mógłby odliczyć od podatku (dotyczy pracodawców zatrudniających np.: więcej niż 100 pracowników)?
5. Jak naliczane będą świadczenia emerytalne księży i pozostałych duchownych?
 

Pytanie nr 23

Zuzanna Lipińska, Związek Dużych Rodzin 3+

Nawiązując do danych podanych przez Prof. Irenę Kotowską i tezę, że na reformę emerytalną i sytuację emerytalną należy wpływać poprzez liczbę urodzeń. Jak rząd chce wpływać na demografię? Dlaczego z reformy emerytalnej są wyłączone kobiety posiadające dużą liczbę dzieci, pracujące w domu. Popatrzmy na Francję – na tzw. emerytury bezskładkowe. Bardzo proszę, aby tak ważne pytanie w imię sprawiedliwości społecznej zostało uwzględnione w reformie emerytalnej.

Pytanie nr 24

Ewa Łuczak, Katowice

W jaki sposób państwo chce pomóc kobietom, które rezygnują z kariery zawodowej, aby wychować trójkę, czwórkę czy więcej dzieci?
 

Pytanie nr 25

Ewa Łuczak, Katowice

1) Czy, a jeżeli tak, to dlaczego zamierza się podwyższyć wiek uprawniający kobiety do otrzymania renty rodzinnej po zmarłym mężu? Jak to się ma do polityki prorodzinnej i dlaczego niepracująca kobieta, która zajmowała się dziećmi i której mąż odprowadzający całe życie składki zmarł przed osiągnięciem przez nią wieku uprawniającego do otrzymania renty rodzinnej zostanie z dnia na dzień pozbawiona środków do życia.
2) Czy wypracowana emerytura w razie śmierci jednego z małżonków będzie przechodziła na drugiego? Tutaj należy odróżnić dziedziczenie składek zgromadzonych w OFE od tych wpłacanych do ZUS-u. te drugie są znacznie większe, i pytania:
a) Jaka część składek do OFE po śmierci małżonka przed osiągnięciem wieku emerytalnego przechodzi na drugiego małżonka,
b) Co dzieje się z pozostałą częścią składek w OFE,
c) Dlaczego składki zgromadzone w OFE, po śmierci uprawnionego małżonka i po osiągnięciu przez niego wieku emerytalnego nie są przekazywane na konto jego małżonka,  
3) Czy przy tak drastycznym podwyższeniu wieku emerytalnego kobiet przewiduje się również przepisy umożliwiające wcześniejsze przejście na emeryturę kobiet opiekujących się swoimi niepełnosprawnymi dziećmi?

Pytanie nr 26

Ewa Łuczak, Katowice

Co jest przyczyną niżu demograficznego, brak zachęt socjalnych dla młodych małżeństw? – wszędzie ta młoda rodzina ma pod górę: mieszkania brak – bo nie ma zdolności kredytowych nic dziwnego skoro nie ma pracy, umowy na czas określony przedłużane w nieskończoność; jedzenie i ubrania drogie; żłobków brak, przedszkoli państwowych jak na lekarstwo, itp.
 

Pytanie nr 27
Ewa Łuczak, Katowice

1) Dlaczego przy podwyższaniu wieku emerytalnego zwykłych obywateli nikt nie mówi o prawach nabytych, o których tak głośno było przy omawianiu emerytur służb mundurowych, które i tak są w uprzywilejowanej sytuacji. Skończyło się na tym, że już pracującym przedstawicielom służb mundurowych niczego nie zmieniono w zakresie uprawnień emerytalnych, natomiast tej samej zasady nie zastosowano do innych obywateli. Gdzie tu sprawiedliwość i równość wobec prawa? Czy zniesienie wszystkich przywilejów emerytalnych nie byłoby lepszym i bardziej sprawiedliwym rozwiązaniem?
2) Dlaczego osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą płacić zryczałtowaną kwotę
ZUS-u i składek zdrowotnych i niezależną od faktycznie osiąganych przez nich dochodów. Wielu młodych ludzi chciałoby założyć własną działalność gospodarczą ale boją się, że nie będą w stanie pokryć ZUS-u i składek zdrowotnych. O wiele sprawiedliwsze byłoby proporcjonalne obliczenie składek na ZUS i składek zdrowotnych, w zależności od osiąganego przychodu, tak jak to ma miejsce w przypadku pracowników.

Pytanie nr 28

Małgorzata Leszczyńska

W projekcie ustawy zmiana w przypadku płatników KRUS dotyczy jedynie wydłużenia lat pracy. Płatnicy KRUS są w Polsce grupą społeczną bardzo uprzywilejowana ekonomicznie! Czy zatem w dalszym ciągu rolnikiem będzie właściciel gruntu „rolnego” wielkości 1 hektara?! Czyli troszkę większej działki? Czy w dalszym ciągu właściciele takich i troszkę większych gruntów ( bez uprawiania ich) powinni korzystać z tego przywileju? Czy w dalszym ciągu osoby takie będą mogły prowadzić działalność gospodarczą – zarobkową nie związaną z rolnictwem ? i najważniejsze : czy w związku z tym składki opłacane przez tą grupę społeczna na Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) będą tak rażąco różniły się od składek ZUS? Składka KRUS 300 zł na 3 miesiące! W tym na ubezpieczenie zdrowotne 0 zł! (czy nawet 1 zł płacony od hektara – w odniesieniu do większości rolników, których opisałam wyżej)
 

Pytanie nr 29
Zofia Wilimowska

Rozumiem, że podnoszenie wieku emerytalnego do 67 roku wynika z konieczności wypełnienia „worka” nazwanego – wypłata emerytur. Dlaczego więc ogranicza się dwuetatowość (ustawa o szkolnictwie wyższym) – trzeba prosić rektora o zgodę na drugi etat. Przecież jeśli pracuje się na dwóch etatach – odprowadza się wyższą stawkę?